về bán. Bên ngoài gió thổi như bão, sương tỏa ra từng tảng dày. Nhà cửa,
cây cối trong xóm chìm ngập hẳn.
Mới bảy giờ. Từ giờ tới sáng mai, lúc mặt trời hơi lên, ánh vàng nở ra,
sự sinh hoạt trở lại với những tiếng động ấm áp, vui vẻ, còn mười hai tiếng
đồng hồ nữa. Một nửa ngày. Một nửa đời người.
Đêm nay Minh lại đến căng mắt ra vì xác thịt bị nghiến rứt và tâm trí
thì bị nung nấu. Minh lại nằm mà nghe từng tiếng chó cắn, từng tiếng guốc
đi, từng tiếng ho, tiếng rên và tiếng trẻ khóc. Rồi có hoa mắt vì bóng tối và
ngực tức tối vật vã, Minh có muốn dậy đọc sách hay ra ngoài đi lại cũng
không được. Dầu tây thắp lâu và vặn nhỏ ngọn thì bị hạn chế, mua lén lút
cũng không được, mà cũng chẳng dám dùng để nhỡ lại bị bắt, tra hỏi chỗ
có rồi tù ít cũng vài tháng, nhưng có dầu lạc thì lại đắt như vàng, của đâu
mà dám chong đèn suốt đêm? Còn ra ngoài thế kia, sương mù lấp hết mọi
lối, đất ướt lạnh như nước đá, động nhấc chân chó sủa rầm lên, nhà nào nhà
ấy úp xúp im lìm, như những nấm mồ, hỏi tâm hồn nào phiêu diêu nổi?
Phơ... ơ... ơ... ơ...
Tiếng rao ngân vang từ ngoài xóm vẳng lên. Minh quay ra nhìn một
lúc thì cái khoảng sáng chập chờn vào cái gánh hàng lờ mờ đi vào. Minh
ngạc nhiên. Sao tối nay anh hàng phở vào bán sớm thế? Sau Minh nghĩ ra
hôm nay kỳ đầu tháng, các sở và trại lính phát tiền, trong xóm, tụi cờ bạc
lại mở canh xóc đĩa. Minh bùi ngùi. Minh tưởng đến Minh cũng mang tiếng
đi làm - Minh dạy học tư cho một nhà nọ buổi trưa và buổi tối - mà chẳng
khác thất nghiệp. Lương tháng họ mặc cả với Minh sáu đồng song hết
tháng ấy họ nếu có hai đứa trẻ trong mười hai đứa con cháu của họ không
học nên họ chỉ giả năm đồng thôi. Rồi tháng thì mồng năm, tháng mồng
mười, tháng quá mười lăm, họ cứ giả lùi lại. Có tháng hình như họ quên.
Minh phải nhắc họ bằng một giọng tha thiết họ mới đưa cho ba đồng, còn
khất đến cuối tháng. Minh đã cố tìm, cố nói với bao nhiêu chỗ khác đều
không được, ở các tỉnh nhỏ này nhà ít, buôn bán nhiều, người ta rất sợ dây
