nghìn, chúng nó cần gì hai trăm bạc của anh chia cho chúng nó một cách xử
đối khinh rẻ như thế. Muốn cho chúng nó ký nhận tiền, anh phải nói năng
với chúng nó cho ra nhời ra nhẽ, chúng nó đã vậy, nhưng còn chồng chúng
nó. Thôi tôi xin anh, anh đừng cậy mình là ông trưởng, mà giở trò nhờ quan
tòa, nhờ thầy kiện. Tôi bảo thật chỉ đục nước béo cò, chỉ chia năm sẻ bảy,
rồi cái nhà này đến mất không thôi.
Nghe bà tôi nói thầy tôi càng tím mặt lại:
- Anh sức dài vai rộng, anh thông thạo chữ nghĩa, anh thừa sức làm
công nọ việc kia để kiếm miếng đổ vào miệng anh, vợ anh, con anh. Chứ
tôi đây đã ngoài bảy mươi tuổi đầu, mấy năm trước Chúa cho còn mạnh
chân khỏe tay, còn buôn bán, còn làm cái hàng cái họ được, nhưng từ nay
trở đi thì còn làm gì nảy ra tiền nữa. Ăn uống, thuốc thang, đóng góp hội hè
giỗ tết, một năm, hai năm nếu Chúa còn để tôi sống được ngày nào nữa, và
ma chay sau này, nếu không được nhờ cậy các anh các chị thì thôi. Thiệt
một xu tôi khổ vì một xu, thiệt một đồng tôi đứt ruột vì một đồng, thiệt
hàng chục hàng trăm thì anh cứ cầm dao thí ngay cho tôi một nhát còn hơn.
Bà tôi nức lên rồi ôm mặt khóc:
- Anh làm khổ tôi vừa vừa chứ! Anh ỷ mình vừa vừa chứ! Đương tự
nhiên anh thôi việc nhà nước. Đương tự nhiên anh vác bàn đèn về nhà, hút
ngày hút đêm... Rồi bỗng dưng anh đem văn tự địa đồ đi cầm lấy hàng năm
bảy trăm bạc, chịu lãi hàng mười phân để đi Sài Gòn, Sài chéo, cậy cục
hàng trăm bạc để lấy sổ đi làm những tàu Tây, tàu Nhật, tưởng nên vương
tướng gì hay đâu không việc hoàn không việc, nghiện ngập hoàn nghiện
ngập.
Tiếng khóc càng to, và từ trong hai cái hốc mắt tối những giọt nước
tràn ra lai láng trên gò má hóp răn reo, như một đập nước đương khô cạn
bỗng đầy ứ đến vỡ lở. Vừa khóc bà tôi vừa réo tên tục ông tôi và thầy tôi
mà kể lể oán trách. Một đời tối tăm của người đàn bà thường dân, nhanh
