vừa là chỗ rửa bát và rãnh thoát nước. Diện tích còn lại vừa đủ kê một cái
giường con, một cái bàn, một cái hòm sát với nhau không hở một phân, và
dưới gầm giường không bao giờ được ai chui vào quét cả vì chồng chất các
thứ củi đóm và rổ rá. Mặt bàn đầy những ấm chén, cơi trầu và các đồ dùng
của bà tôi. Trên chiếc hòm chật ních quần áo của cô tôi xếp thêm hai, ba
chiếc thúng đựng các thứ giẻ rách. Các thứ giẻ rách ấy là quần áo của anh
em tôi và sách vở.
Không thể nằm và cũng không được nằm chen vào cái giường đã thừa
người kia nó chỉ chực đổ sụp lên những nồi niêu bát đĩa ở bên dưới, tôi
phải nằm ở cánh phản gỗ nhỉnh hơn chiếc ghế dài kê sát với giường ngay
rìa lối đi lại. Chính trên cánh phản này tôi đã thao thức trong bao nhiêu đêm
vắng lặng mà ngoài trời mưa phùn và sương đặc dệt thành tấm màn trùm
lên cảnh vật, và tiếng gió vu vu một giờ một thổi sâu vào lòng người.
Chiếc chăn tôi đắp là cái đệm trước kia thầy tôi vẫn dùng để lót chỗ
nằm hút thuốc phiện. Nó vừa ngắn, hẹp lại vừa mỏng. Tôi đã đem phơi
nhiều lần nhưng nó vẫn thoang thoảng cái mùi khen khét của dầu lạc, khói
thuốc lào và hơi người chung chạ. Không thể đắp trùm lên mặt, tôi phải
lồng nó vào chiếc chăn đơn bằng vải nâu của cô G. tôi thải cho. Tôi còn
phải đắp thêm một chiếc chiếu và nằm co rúm người lại, đầu gối chạm cằm,
áp lấy ngực, cuộn đè cái mép chăn không cho thò một mẩu nào ra ngoài, để
giữ lấy hơi ấm. Từ chập tối đến nửa đêm tôi còn chợp mắt ngủ được, nhưng
lúc gà gáy đổ hồi cho tới sáng tôi không còn thể sao nằm yên được với cái
rét. Tôi nằm nghiêng chán lại nằm sấp. Khi ngực đau chói lên vì nằm sấp
tôi lại nằm ngửa, co đầu gối lên ôm chặt lấy. Lúc đó tôi cảm thấy khắp
người tôi, từ ngoài da vào trong ruột, từ ngón chân đến vành tai, đều buốt
rức. Có bận tôi phải nằm duỗi dài, bắp đùi căng thẳng, cánh tay khoanh lại
trước ngực, cố thiếp đi trong cái mệt nhọc vì vận dụng đến hết cả gân sức
và não. Nhưng chỉ được vài phút, khi khí lạnh luồn qua chăn và như có cục
nước đá xoa lên bụng tôi, thì tôi lại phải cựa quậy, lại phải trở mình.
