NGUYÊN HỒNG TOÀN TẬP 1
Nguyên Hồng
www.dtv-ebook.com
Bước Đường Viết Văn
I. CẢNH KIẾM SỐNG BAN ĐẦU VÀ CÁI HÒM SÁCH "CON
TIN"
Thế là mẹ con tôi lại ra Hải Phòng. Lần này không phải đi thăm thú
như lần trước, mà sẽ sinh sống ở đây, tìm con đường sinh sống ở đây. Tôi
nao nức và cũng bùi ngùi vô cùng. Đồ đạc, tiền của vốn liếng chúng tôi chỉ
có cũng như hầu hết những người tha hương cầu thực khác. Đôi chiếu nằm,
cái nồi thổi cơm, một rổ con bát đĩa, một thúng đựng quần áo và các thứ
vặt. Riêng tôi có một cái hòm.
Hòm đựng toàn sách báo. Cuốn quý nhất là cuốn tự vị tiếng Pháp in
bán không hiểu từ năm nào của cha tôi để lại. Ảnh trong sách, ô tô cao lênh
khênh như cái nhà táng, còi bằng nắm cao su lắp ở ngoài cửa. Xe lửa thì
như cái xe hồ lô lăn đường. Còn tàu thủy chạy bằng guồng. Tôi đã dùng nó
suốt mấy năm đi học, từ lớp nhì năm thứ nhất, lớp nhì năm thứ hai đến lớp
nhất, rồi tốt nghiệp, bìa đã long, gáy đã nát, nhiều tờ đã rách. Vậy mà
không hiểu mẹ tôi đã tính toán ngẫm nghĩ sao vẫn cứ giữ lại trong khi tôi đi
tù và bà nội tôi già yếu ốm chết, nhà đã phải đi vay mượn các nơi các cửa,
và bán đi nhiều thứ để lấy tiền gửi gắp cho tôi.
Tôi ở Phúc Yên, hết hạn tù ra lên dinh công sứ lấy giấy về quê quán,
tên phó sứ thấy tôi vừa trẻ vừa nói được tiếng Pháp đã cho tôi hai đồng và
bảo muốn tôi làm cho nó, làm bé con phụ bồi, bếp nhưng tôi không nhận.
Khi tôi đi tàu về quê, không hiểu vì mừng rỡ hay vì đã đưa món tiền
đó cho mẹ tôi thắt vào lưng, mà tôi không ăn xu bánh quà nào cả. Đến Hà
