phông, quét rạp hay bán bia nước chanh, thuốc lá trong rạp, để được kéo
quạt hầu khách sang xem hát mà không lấy tiền công, v.v...
Đát Kỷ mê hoặc Trụ Vương bắt mổ Tỷ Can để xem tim và ăn tim "thất
khiếu" của Tỷ Can; Bao Tự buồn bã ủ ê, vua nhà Chu bắt xé hàng kho lụa
để chuốc lấy tiếng cười của Bao Tự khi nghe lụa xé. Vợ Ô Hắc Lợi đã chết
vẫn còn hiện hồn làm đom đóm tiễn chân đưa dẫn đường cho chồng đi báo
thù. Bá Ngọc Sương giữ lời đính ước, lìa bỏ cha mẹ đi tìm La Côn cả ba họ
bị tru diệt. Tôn Nhị nương, Cố Đại tẩu quái kiệt trong đám anh hùng khuấy
nước chọc trời ở Lương Sơn Bạc. Đỗ Thập nương, gái lầu xanh nhảy xuống
sông chết với tất cả châu báu của các khách làng chơi đã say đắm dâng hiến
cho mình. Anh hàng bán dầu rong đường si tình đã đem tất cả tiền lãi của
một đời đi bán dầu để "hát" một đêm, và anh đã "cảm" được hoa khôi nọ.
Nữ tướng hồ ly nhả cả tinh ngọc của mình tu luyện để cứu chữa bệnh người
yêu và người yêu xinh trai đẹp mã đã nuốt chửng cả ngọc quay lại giết
mình (Tiết Giao đoạt ngọc). Và những hồ ly khác mê say, hào hiệp, tình
nghĩa, thủy chung.
Và còn Kiều, - cái con Kiều: Làn thu thủy nét xuân sơn, hoa ghen thua
thắm, liễu hờn kém xanh và Phép nhà tay lựa nên xoang, nghề riêng ăn đứt
hồ cầm một chương.
Chao ôi! Cái truyện con Kiều này thì chính bà tôi lại "đọc" cho tôi
nghe. Và bà tôi không đọc bằng sách, mà ngâm, và kể với một giọng bây
giờ tôi khó lòng được nghe lại. Lúc đoạn này, lúc đoạn khác, cũng vào
những buổi trưa nắng vắng vẻ, những chiều thu tàn lạnh, và cả những đêm
xuân trong nhà rực hoa đào, hoa cúc, tranh tết, và quả mứt và cơi trầu đều
có khăn lụa phủ lên...
Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa
