Đi-mi-tơ-rốp đưa ra trước tòa án phát xít, là người bị cáo nhưng đã
đứng lên tố cáo và kết tội lại. Chuyện Ma-đơ-rít thất thủ đau xót, Vạn lý
trường chinh thần kỳ, Quảng Châu công xã và Xô viết Nghệ An chấn động
cả dư luận thế giới. Và chuyện các đồng chí Trần Phú, Nguyễn Phong Sắc,
Ngô Gia Tự, Trọng Con, chuyện xà lim án chém, bóp Ca-ti-na, chuyện Côn
Lôn với hầm xay lúa và các chúa đảo mặt người nhưng tính ác thú. Chuyện
các công nhân cao su đất đỏ, hãng Ba Son, nhà máy Trường Thi, chuyện
các cuộc đình công, bãi công, lãn công ở các sở mỏ nổi tiếng quyết liệt.
Chuyện làng Xuân Cầu và huyện Văn Giang quê Tô Hiệu liền mười tám
năm vỡ đê, đói lụt. Chuyện bà mẹ đồng chí có hai đứa con yêu nhất thương
nhất trong đàn con, thì thằng lớn là Tô Chấn cũng đi đày Côn Lôn, đóng
mảng vượt ngục từ bấy đến nay vẫn bặt tăm, và thằng út còi cọc là Tô Hiệu
thì cũng đi đày, làm bà đợi mòn con mắt, từ ngày tha về chỉ ở với mẹ được
đâu mấy tháng.
Trong bất kỳ chuyện nào, anh em cũng thấy cuộc sống của Tô Hiệu
thật giàu có, thật từng trải vững chắc, sáng suốt. Và bao giờ Tô Hiệu cũng
rất khiêm tốn, bình thường, giản dị. Tô Hiệu không chỉ là một đồng chí lâu
năm, một người anh lớn mà còn là một người bạn hồn nhiên, vui trẻ của
anh em nữa. Cả khi đang nghe anh trình bày dẫn giải vấn đề, hay khi anh đã
đi chỗ khác, có vấn đề anh kết luận, có vấn đề anh không kết luận, người
nào cũng thấy rừng rực hẳn lên trong tâm hồn cũng như trong ý thức của
mình, vì có một sức mạnh tràn vào, một lòng tin bốc cháy lên, một ý chí
quyết chiến đấu, chiến thắng. Sức mạnh của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, của
cách mạng vô sản, lòng tin ở lịch sử, ở sứ mạng của giai cấp vô sản và vai
trò lãnh đạo của Đảng. Và ý chí phấn đấu cho phong trào, trong hàng ngũ
cách mạng dưới ngọn cờ của Đảng hi sinh anh dũng, càng giương cao trước
quân thù, trước một giai đoạn mới sẽ gay go quyết liệt vô cùng.
Mặc dầu vẫn còn bị Sở mật thám tra hỏi và đang chờ ngày ra tòa kết
án, mặc dầu trong trạm giam có cả những tên đã đầu hàng rồi quay làm chó
cho đế quốc, và những kẻ đã mất tinh thần, chỉ rình cơ hội lập công chuộc
