... Sắp sắp gọn ghẽ những trang bản thảo cuối cùng, tôi để lại cho mẹ
tôi, rồi ra xe ngồi cùng thằng mật thám thường trực canh gác tôi đến Sở mật
thám. Đúng hai hôm sau, tin Pa-ri tuyên bố bỏ ngỏ, quân Pháp đầu hàng
không điều kiện, quân phát xít Hít-le tràn vào khắp đất Pháp như một bãi
tha ma. Chúng đưa tôi lên Sở mật thám Hà Nội vào khoảng giữa tháng sáu,
sang tháng bảy thì giải đi trong chuyến thứ hai lên trại giam Bắc Mê Hà
Giang.
Cũng vào hồi cuối tháng năm, đầu tháng sáu tôi lấy nhà tôi, đón nhà
tôi từ Nam Định về Hải Phòng. Năm ấy là năm 1942. Và tôi lại viết trên cái
bàn ấy. Cái bàn nay kê sát cạnh giường chúng tôi.
***
Nhưng rồi chúng tôi cũng phải bỏ cái gian nhà tổ ấm kia, nghĩa là
chúng tôi cũng phải bỏ cả Hải Phòng đầy kỷ niệm mà đi tỉnh khác.
Sau trận ngày 9 tháng tám 1942, Mỹ bỏ bom Hải Phòng càng dữ dội.
Không hiểu có những chỗ nào của quân đội Nhật đóng hay là những kho gỉ
kho gì quan trọng đã bị tình báo hay gián điệp Mỹ tìm ra và báo cho Mỹ
bắn phá, chứ những nơi, những khu trúng bom của Hải Phòng toàn là phố
xá, nhà cửa của dân cư, và người chết toàn là Việt Nam và Hoa kiều. Ngay
trước xóm nhà tôi ở, cái xóm chỉ có những người đi làm ở bến tàu to Sáu
Kho và những người làm ruộng, đã bị trận mở màn tấn công ấy của Mỹ
bằng máy bay trên đất Hải Phòng mà Nhật chiếm đóng quân. Rồi thì đến
phố Khách, đến chợ Sắt, phố Tám Gian, Hạ Lý, bến tàu. Toàn những chỗ
buôn bán làm ăn, đông đúc thợ thuyền và toàn là thường dân! Chẳng nhẽ
lại bỏ nhầm! Chẳng nhẽ lại lạc bom! Sao không thấy nhầm, thấy lạc vào
các khu mà ai cũng biết rằng sờ sờ có trại lính Nhật? Sao không thấy nhầm
thấy lạc vào các khu phố Tây ở, những khu dinh thự cố định đã chụp in
thành bưu ảnh và họa sẵn thành bản đồ: tòa Đốc lý, trại lính Cát-dem, nhà
băng, v.v...
