quần áo, sách vở bản thảo, và bộ bàn ghế để ngồi viết. Tìm nhà cho tôi là
Như Phong. Nhà thuê dưới bãi Nghĩa Dũng.
Gian này tuy chỉ gần hai mươi thước vuông, nhưng với chúng tôi thế
cũng là quá rộng rãi. Chúng tôi ở có một nửa, còn một nửa chủ nhà để
khung cửi. Cái khung cửi này bày đấy làm vì, để hàng tháng mua sợi. Chỗ
sợi bà chủ nhà đưa về trên quê Phú Thọ, lúc thì bán lại cho các nhà dệt
trong xóm rồi mua chè đem về Hà Nội, lúc thì cho bà con dệt hoặc chia vải
hoặc trả công. Giường chúng tôi kê cạnh khung cửi đó. Còn bàn viết lần
này đàng hoàng có cửa sổ đón ánh sáng và gió mát từ phía tay trái vào.
Chung quanh tôi cũng vẫn những gia đình làm ăn buôn bán nhỏ nhặt.
Nhưng cảnh sống không heo hắt quá như ở cái xóm nghèo cuối phố chợ
Hưng Yên, và không nhiều thợ nhà máy và phu phen như cái xóm Cấm hay
làng Đông Khê của tôi ở Hải Phòng trước. Từ ngày dọn lên đây, tôi cũng
đỡ nhớ Hải Phòng. Viết cũng thấy chạy tay hơn. Vừa phần được gặp gỡ
nhiều anh em và luôn luôn được tin tức của tổ chức, đặc biệt là được đọc
đều báo Cứu quốc. Vừa phần, hình như sau những cuộc gọi một cách văn
vẻ theo lối nói lúc bấy giờ là "xê dịch" hay "thay đổi không khí" ấy, nhà tôi
thấy đỡ bệnh, khỏe mạnh hẳn lên. Việc chép bản thảo cho tôi đều đặn và
được nhiều hơn. Nhà tôi còn tính đến cả chuyện đi nhận các hàng len về
đan để lấy tiền thêm cặp sinh sống. Sáng chiều nhà tôi cũng mượn thùng
cùng bà con ra ngoài sông gánh nước về đổ đầy vại đánh phèn ăn chứ
không thuê mua nước máy. Quần áo chiếu cũng đem ra bến đây giặt, lên
xuống hàng hai chục bậc đá.
Tôi đã sửa lại tập Hơi thở tàn để đưa nhà xuất bản Thời đại.
Tập này viết từ đầu 1942 ngày tôi ở Nam Định và đã đưa nhà xuất bản
Kiến thiết in một nửa lấy tên là Ngoài kia. Tiền tác giả của Ngoài kia được
hơn trăm đồng. Cộng với tiền tác giả của tập Cuộc sống đưa nhà Tân dân
được vào khoảng hơn trăm đồng nữa cũng viết vào khoảng đầu năm đó, tôi
đã cưới nhà tôi. Đã phải viết liền hai tác phẩm và đã dồn tất cả tiền để lo
