nữa. Khó khăn... khó khăn!... Cảnh đói đã đến thế này thì cái công việc
chúng tôi đang chạy vạy rất có thể...
Thì ra những chuyện mà tuần trước sau khi đi cất hàng về mẹ tôi đã kể
cho hết bà hàng xóm này đến cụ hàng xóm khác, hết khách đến chơi này
đến khách đến chơi khác, đều là những chuyện có thật và là những chuyện
sẽ chẳng thấm gì với những chuyện đang tiếp diễn và còn tiếp diễn nữa!
Những chuyện mẹ tôi đã kể bằng một giọng và bằng những dáng vẻ, tình, ý
mô tả cứ ngày càng lâm ly, thống thiết và lạ lùng về những người chết đói ở
Hà Nội ấy, nhiều lúc đã làm tôi phải gắt hay thét hẳn lên, kêu xin mẹ tôi
đừng kể nữa. Nào là chuyện mẹ tôi trông thấy ở bờ hồ Gươm dưới gốc đề
đền Bà Kiệu có một người đã chết mà thằng con bé cứ trằn trên bụng, trên
ngực kéo vú ra nhay. Nào chuyện ở sau chợ Đồng Xuân người ta bắt được
hai con chuột, thoạt tiên tưởng là hai con lợn dũi, gần đấy có một cái hang
thấy cả đầu lâu và đùi trẻ con...
- Ông Lân ơi! Chúng ta phải ăn cái gì chứ.
- Ông có đói thì ăn, tính tôi không hay ăn vặt!
Chúng tôi đi trên đường bờ sông. Gió thổi như bão. Mấy lần cái nón
cầm ở tay anh Lân bị giật tung lông lốc trên hè. Anh vẫn xách cái bị. Tôi
liếc mắt nhìn càng thấy mặt anh đăm đăm. Cuộc bàn định lần chót của
chúng tôi bước đầu đã dứt khoát rồi. Tôi sẽ chỉ đưa Đôi chim thành đến ba
nhà xuất bản đã in sách của tôi trong đó có một nhà là cơ sở của Văn hóa
cứu quốc. Nhà xuất bản Mới. Nếu như hai nhà xuất bản kia không được thì
mới đến nhà Mới. Vì để tránh dồn bản thảo anh em ở đây. Cũng vì vốn
liếng và sự khó khăn của nó tôi đã rõ hết. Ngay từ tập Ngọn lửa của tôi đã
qua được Sở kiểm duyệt, và tập Tạp văn của anh Đặng Thái Mai phát hành
đã hơn ba tháng rồi, mà việc ra Ngọn lửa vẫn chưa chạy được nhà in. Còn
tiền, hình như khoản tạm ứng bản quyền tác giả cho tôi, anh T. đứng ra
quản lý nhà Mới sau đây cho tôi biết là đã phải lấy cả món tiền để may
chăn cưới của vợ chồng anh giấu mẹ mà đưa.
