Chỉ có một cách duy nhất là bẻ cho gẫy nát những bàn tay kìm kẹp
gieo rắc độc hại của chúng. Chỉ có một cách duy nhất là đạp đổ, vượt qua
bức tường lửa hiện tại đương vây bọc lấy tư tưởng, sáng tạo và sự hoạt
động của mình, để đi về tương lai mà sống. Và khí giới của những anh em
viết văn chúng tôi cũng vẫn duy nhất là ngòi bút, với những cỗ súng cỗ xe
chiến đấu là tờ báo là nhà xuất bản. Đảng cũng đặt nhiệm vụ ấy cho chúng
tôi. Chúng tôi phải làm tròn nhiệm vụ ấy.
Đến đầu năm 1943 chúng tôi được tin Đảng chủ trương thành lập Hội
Văn hóa cứu quốc và chúng tôi sinh hoạt thành một nhóm. Cuộc họp đầu
tiên của nhóm chúng tôi gồm có các đồng chí Vũ Quốc Uy, Tô Hoài, Như
Phong và tôi ở trên sân thượng cái gác bếp nơi nhà trọ đồng chí Vũ Quốc
Uy ở đường dốc xuống Ngũ Xã, một trong những địa điểm liên lạc của Văn
hóa cứu quốc.
Tôi xiết bao cảm động, dào dạt. Tôi càng thêm tin tưởng ở phong trào
dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đến buổi họp đó tôi được biết thêm đồng chí
Tô Hoài đã tham gia hoạt động trong thời kỳ Mặt trận bình dân. Tô Hoài đã
đến báo Thế giới, cơ quan của Đoàn Thanh niên dân chủ và đến cả báo Tin
tức cơ quan công khai của Đảng. Tô Hoài ngày đó còn là một học sinh của
một làng thủ công nghiệp chuyên làm giấy và dệt cửi, anh cũng mới tập
viết văn. Còn Vũ Quốc Uy là bạn học thời thơ ấu của tôi. Chúng tôi học
một trường nhỏ ở thành phố Nam Định từ lớp nhì năm thứ hai cho đến hết
lớp nhất, ngày nào cũng chơi cầu lông hay đá bóng quần với nhau.
***
Có một tờ báo và nhà xuất bản riêng,... cùng một nhóm anh em cùng
chí hướng làm việc,... dung nạp một cách rộng rãi, trân trọng những tác
phẩm thật có giá trị về tư tưởng, về nghệ thuật nhằm mục đích xây dựng
một nền văn học nghệ thuật tiến bộ, một nền văn học nghệ thuật dân tộc,
một nền văn học nghệ thuật chiến đấu chống lại những sức phản động thoái
hóa, để góp phần vào hạnh phúc công cuộc giải phóng và xây dựng đời
