Tối hôm anh mất, cả ngày anh chỉ thở, không ăn uống được tí gì. Đến
tối, Xim cúi xuống hỏi anh, anh nức nức lên mấy tiếng rồi duỗi vật tay ra,
chết trên tay Xim... Nỗi xót xa đã nhẹ rồi. Những hình ảnh buồn thảm kinh
hoàng mỗi lúc Xim nhớ lại vẫn thấy như dao gọt nhưng cũng đã vời vợi ở
trong lòng. Từ bấy đến nay, tuy Xim đã ở nhiều nơi, chứng kiến nhiều cảnh
thương tâm, nhưng chưa cảnh nào như cái cảnh đêm vừa qua. Cái cảnh ở
ngay cùng một nhà với Xim, Xim phải nằm mà nghe sự đau đớn, suốt đêm
bố La thì rên rỉ, thằng La sụt sùi cho tới sáng, lúc nó nhắc đến cái nồi đồng
khác mượn để luộc khoai, và lúc nó dỡ khoai đi bán, nó lại khóc nức khóc
nở.
- Thế này thì tôi chết mất! - Bố La chốc chốc lại thào lên.
"Không! Dù có bị què liệt thì cũng không chết được đâu! Chỉ càng
thêm khổ thôi!" - Xim lại nghĩ đến những tiếng mếu máo sụt sùi của bố La.
Xim tự nhủ và lại thêm chua xót. Phải! Chỉ càng khổ thêm thôi, mà người
chịu khổ sẽ là mẹ La. Dù chồng đến thế nào nữa, có người đàn bà nào bỏ
được chồng đâu? Cho dẫu vất vả, đói rách đến thế nào nữa, có người đàn bà
nào không cắn răng lại mà chịu đựng thêm cho chồng con đâu? Huống hồ
đã có con sống con chết với nhau, huống hồ bố La lại vì mẹ La mà...
Xim thở một cái, thấy nhức nhối vô cùng trong tâm trí.
Nhưng sao lại đọa đày những cảnh chồng con như thế? Nếu chồng
Xim còn sống, có thể nào lại biến tính biến nết ra như thế không? Với đàn
ông, điều đó ai mà dám chắc? Còn với Xim thì Xim thấy không bao giờ
Xim lại quẫn tâm quẫn trí rồi phát điên phát dại, phũ tay như mẹ La. Nhưng
mẹ La cũng là người chịu nhịn lắm cơ mà? Vậy thì sao lại sinh ra cơ sự như
thế? Ngẫm cho đến cùng, chỉ vì nghèo khổ quá, chỉ vì nghèo khổ quá!
Những ý nghĩ ấy dần dội lên thành tiếng rền rền ù ù bên tai Xim. Chợt
còi tầm hai của nhà máy rúc lên ở đằng sau Xim. Nghe xa, tiếng máy chạy
vẫn ầm ầm ì ì như của cơn biển động trong đêm tối đen. Những nóc nhà
