đến mức thấy mình như một kẻ tội nặng đương lẩn trốn giữa những vòng
lưới dằng dặc, giương lên trên đầu Thanh. Dạy học từ sáu người giở lên
phải xin phép sở Học chính. Muốn mở lớp đông học trò phải mở thành
trường. Trường này không những phải có phép của sở Học chính và phải
còn được phép của phòng Vệ sinh của tòa Đốc lý. Mỗi lớp phải đúng bao
nhiêu thước vuông, bao nhiêu cửa sổ, sân rộng bao nhiêu, nhà xí mấy chỗ.
Chưa đủ! Được những điều khoản này rồi nhưng nếu bị Sở mật thám nghi
ngại thì vẫn không xong.
Càng tính Thanh chỉ càng thấy tối tăm thêm. Tuổi thì Thanh mới mười
tám, chỉ được phép dạy chứ không được phép mở trường. Còn trường như
thế thì đến đời kiếp nào Thanh mới chạy vạy nổi được cái nhà có những
cửa sổ, nhà xí và sân chơi cho đúng vệ sinh thành phố kia? Lại còn sắm sửa
bàn ghế, bảng đen, bản đồ, những thứ xoàng xoàng nhặt nhạnh mua lại của
hàng tầm tầm thôi! Cuối cùng là lấy chứng nhận hạnh kiểm ở Sở mật thám.
Thanh thì tin rằng mình không những là lương thiện mà còn rất chịu thương
chịu khó, khiêm nhường nhân ái đấy, nhưng Sở mật thám có phải là để
chứng thực dễ dàng cho Thanh và cho mọi người như Thanh đâu? Tai mắt
của Sở mật thám ở xóm này là nhà đội Nhị, điều đó rõ rồi. Nhưng còn
những tai mắt khác nữa mà Thanh không biết! Làm sao Thanh ăn ở cho vừa
lòng, và tiền đâu của đâu mà lo lót được cho hết các chỗ này?
Mười bốn đứa học trò lại cứ như những con rối múa lên ngày đêm ở
trong đầu Thanh. Lúc chúng nó đánh vần. Lúc chúng nó khoanh tay đọc
bài. Lúc chúng nó bần thần nghĩ làm tính. Lúc chúng nó đăm đắm tập viết.
Lúc chúng nó ríu rít về học. Những ngày mưa quần áo chúng nó lếch nhếch
ướt nhèm. Những kỳ nhà thằng Nghĩa, cái Bưởi đến trả tiền học, bố mẹ
khép nép, áy náy vì chậm tiền cậu giáo hàng nửa tháng. Những bài tính khó
chúng nó làm cứ bay đi. Những bài học thuộc lòng Thanh tự đặt mà chúng
nó ngâm nga, Thanh đi mãi ngoài đầu ngõ cũng nghe thấy... Những bông
hoa. Những bầy chim... Những thiên thần. Những bầu trời xuân của Thanh.
Mười bốn đứa, đứa nào học cũng tấn tới; bố mẹ đứa nào cũng quý mến cậu
