để ý, thì là lúc sắp lấy Xim kia! Năm ấy Xim đúng mười tám tuổi. Anh phải
lấy bát họ non để dẫn cưới. Xim cũng phải lấy bát họ non để may mặc sắm
sửa. Mọi việc lo toan đều ở như mẹ Xim. Ông chú anh, người nuôi cháu từ
lúc cháu còn cởi truồng, bồ côi cả cha mẹ, hôm làm lễ cúng gia tiên ông chỉ
có việc thắp mấy nén nhang khấn trước bàn thờ rồi ngồi uống rượu với các
cụ ở xóm Xim và các cụ trong nhà quê anh ra. Cái giường mọi khi Xim
nằm với mẹ là giường cưới của Xim. Cưới gần mùa bức nên chỉ sắm có đôi
chiếu đậu và cái màn. Giường mẹ con Xim nằm vốn ngắn, người chồng
Xim tuy mảnh khảnh nhưng vẫn cao hơn Xim hẳn một cái đầu, nên anh
phải nằm chéo giường. Nhiều đêm anh ngủ mệt, quên đi cứ duỗi thẳng, thế
là thò cả nửa đùi ra ngoài, muỗi cắn sưng tịt như lên sởi. Một trong những
câu nói vui và là ao ước nhất của chồng Xim là được ngủ nhà một giấc thật
đẫy với hai chân được duỗi đàng hoàng. Nhưng hơn hai năm trời vợ chồng
cùng đi làm mà không sao bỏ tiền ra để đóng một cái giường dài rộng. Vả
lại nhà cũng đã chật. Kê được cái giường và có chỗ ra vào thoải mái thì mất
chỗ kê hòm, kê bàn nước, mất chỗ xếp thúng, xếp làn và thạp gạo chạn bát!
Câu nói vui và cũng là ao ước nữa của chồng Xim là vợ chồng được
một buổi đi chơi, đi sắm, đi xem và đi ăn với nhau ở trên phố thật thuê
thỏa. Cũng hơn hai năm trời, vợ chồng Xim được đi đôi với nhau có ba lần.
Lần cưới nhau xong được ba tháng, vợ chồng Xim đi ăn cỗ cưới ở nhà một
người bạn gái của Xim, họ cố mời vợ chồng Xim để giả nợ miệng. Lần thứ
hai, lĩnh lương giả được gần xong các món nợ, nhân Xim có mang được
bốn tháng và nhân ngày chủ nhật, vợ chồng cùng được nghỉ, hai người đi
xem phim Mặt trận phương Tây không có gì lạ. Về khuya, vợ chồng toan
lên ngõ Hàng Cháo ăn cao lâu, nhưng tính đi tính lại chỉ dám ăn phở xào và
uống bia ở một hàng gần phố nhà thôi. Lần thứ ba và đó là lần cuối cùng,
Xim đưa chồng đi khám bệnh. Vợ chồng ngồi chung xe. Khám xong, Xim
lại ngồi xe với chồng đi cân thuốc. Nửa năm ròng Xim chạy vạy thuốc
thang chăm lo cho chồng, nhưng anh vẫn chết, để lại cho Xim đứa con gái
mới biết bò. Quê chồng ở đâu, nếu không có ông chú chồng thì Xim cũng
không biết, vì hầu như chồng Xim không hề nhắc nhở chuyện trò với Xim
