các hạng mật thám từ adăng quen mặt trên sở, đến những tên giả làm cu li
xe, chữa khóa, chữa kính, đến những đứa trẻ con xú doóc chỉ điểm vờ bán
lạc rang hạt dẻ, cứ ngày đêm thay phiên nhau canh gác, rồi thỉnh thoảng đội
mật thám ta, thanh tra và cẩm mật thám Tây kéo lên đầy cả gác không hiểu
để tra hỏi khám xét gì. Cái gác lúc nào cũng có thợ những nhà máy những
sở to như Xi măng, Máy tơ, Máy chỉ, Sáu Kho hay những thợ xẻ, thợ cạo,
thợ may, thợ thông phong, người đi ở, kẻ buôn thúng bán bưng hay những
dân cày ở các huyện xa đến. Tất cả những bà con anh chị em này cứ nườm
nượp tìm các anh nhà báo không phải chỉ mua báo mà còn hỏi các luật lệ
cách thức lập nghiệp đoàn, đình công, bãi công, đòi ruộng, đòi giảm thuế.
Chưa đủ! Anh chị em lại còn hỏi mua các sách về chủ nghĩa xã hội, chủ
nghĩa cộng sản, về các cuộc cách mạng trên thế giới, về Nga Xô viết...
Chính sống và làm việc ở cái gác nhà báo đường Cát Dài ấy, Chấn đã
gặp Xim. Đúng năm Chấn hai mươi tám tuổi. Mười tám tuổi Chấn tham gia
phong trào. Hai mươi tuổi Chấn được tổ chức Đảng. Tình yêu tươi thắm,
nồng nhiệt và trọn vẹn của tuổi xuân của Chấn đã gắn vào cách mạng, để
rồi trong cách mạng Chấn được biết thế nào là tình yêu trước một con
người mà Chấn không thể nào ngờ được sẽ đến với mình: Xim.
Sao lại như thế? Sao không là một người con gái đã làm Chấn mê say,
trằn trọc từ cái năm Chấn mười tám đôi mươi? Sao không là một cô thợ
Máy chỉ hay Máy thảm Đờvanhxy? Hay một cô hàng tấm, hàng hoa quả,
hàng xén ở chợ Sắt chợ Con? Hay một nữ sinh em gái một đồng chí của
Chấn, một nữ sinh rất phục Chấn khi nghe Chấn nói về cách mạng 1789 và
công xã Ba Lê, đánh giá những vai trò lịch sử của những chiến sĩ như
Mara, Xanhgiuýt, Rôbétpie và những nhà tư tưởng như của Vonte, Điđơrô,
Giănggiắc Rútsô mà cả sách vở nhà trường và thầy giáo cô giáo của cô
không thể nào giảng giải phân tích một cách sinh động, phong phú và đúng
thật như thế. Hay là một cô giáo ở một tỉnh nhỏ, một cô bán hàng của nhà
tơ lụa Giarôđôn, cửa hàng đặc phẩm Pônxabô. Hay là một người con gái
nhà quê sắc sảo, đảm đang, hiền lành, chịu thương chịu khó và làm rất khỏe
