San nhưng trả lương lại là Đức Sinh. Mà thằng Chính nọ có sống bằng
lương đâu? Nguồn sống chính của nó là hàng lậu, hàng ăn cắp thông lưng
với bọn làm dưới tàu. Còn nó đi làm là đi ngủ... ngủ đứng, ngủ ngồi, để tối
đi cô đầu. Thằng em cũng gần một giuộc với anh. Đi thúc tiền của các con
nợ nhà Đức Sinh, nó ăn uống của các người có con ốm sắp chết, của người
có bố mù phải đi chạy từng đồng bạc để lót mồm nó từng bữa cơm mà cả
nhà người ta phải nhịn cho nó. Nứt mắt ra mà thằng Chính đã bao một con
gái nhảy. Chập tối cũng đánh phấn môi son, lượn ở các "đăng xinh".
- Mẹ ơi! Khổ lắm! Mẹ ơi!
Lác đác đã có những người ế việc ở Sáu Kho về. Cảnh chầu chực ở
trước trại Đức Sinh càng hỗn độn. Bốn năm tốp ăn mày mù què từng dây
dắt nhau đến. Những người ở các vùng quê, kẻ thì gồng gánh đồ cầm, kẻ thì
lễ mễ các của ngon vật lạ để biếu, những người trên phố, trên chợ thêm
hàng chục bọn nữa. Đàn chó trong cổng vẫn rít lên, lồng lộn định xổ ra. Bõ
Quý vẫn ngồi lần tràng hạt, cái đầu trọc và nhọn, cái khổ mặt ma quái thỉnh
thoảng choàng lên, nhớn nhác. Tiếng trẻ con khóc, tiếng những người già
yếu rên rỉ.
Thanh không dám trông ra đường nữa. Thanh ngồi nép vào gốc bàng,
đội sụp cái mũ xuống gần trán. Tuy cái gốc cây Thanh ngồi khuất đi ở xa
cổng đến chục thước và cách hẳn chỗ bọn người vay nợ và chạy việc, nhất
là không có một người ăn mày nào đến, nhưng Thanh vẫn thấy mặt bừng
bừng, da thịt bứt rứt. Thanh chỉ lo những đàn bà con gái ở cùng xóm và
mấy người thường chào hỏi Thanh, họ đi làm trên phố và ở Sáu Kho về lúc
này bắt gặp mẹ con Thanh.
Từ lúc thấy Thanh gắt và Thanh buồn thảm ra mặt thì mẹ Thanh lại
rầu ruột vô cùng. Bà cứ rúm rúm nguyên một chỗ ở cái bệ gạch sau cây
bàng Thanh ngồi khuất đi. Mặt mày bà lại đăm chiêu. Bà lặng đi mươi phút
lại rì rầm đọc kinh mà chỉ có Thanh là biết. Nhưng càng cố cầm lòng cầm
trí bà càng phải nghĩ đến bao nhiêu chuyện cũ.
