đói, mặc dù ông nổi tiếng hay chữ và có nhiều học trò đỗ đạt, mấy người
làm đến quan huyện quan phủ...
Giáng Hương về nhà chồng vào đầu mùa đông. Không phải vì hôm đó
không rét, cũng không phải vì lễ nghi quá sơ sài, nên buổi cưới con, bà mẹ
Giáng Hương đã gầy còm song không chịu mặc áo nọ áo kia của các con
may cho. Bà lại giở cái hòm da khóa đồng, lấy đôi áo bằng the thâm và lụa
mỡ gà, chiếc quần nái và chiếc khăn nhiễu tam giang sắm từ ngày cưới
mình, nếp nguyên như mới và thơm nức, mà đóng bộ với đôi nụ hổ phách,
đi dép cong, để tiếp mấy bà con thân thiết nhất. Cũng với bộ quần áo, khăn
và đôi nụ tai này, mẹ Giáng Hương đã mặc theo nhập quan, thêm cái quạt
Hới nhài đồng tụ và cỗ tràng hạt huyền, khi còn sống bà vẫn đeo đi chùa
Chao ôi! Của nả riêng tư của mẹ Giáng Hương có những như thế đấy.
Người mẹ thân hình bé nhỏ, mười sáu lần sinh nở, không một tiếng chửi
con, không hề biết tủ két của nhà hay vốn liếng của các con có bao nhiêu;
cả năm bà chỉ ra khỏi nhà mấy ngày Tết và tháng ba đi tảo mộ, đến lúc hấp
hối bà vẫn không cho con cháu biết thật quê quán mình ở đâu và anh em
chị em là những ai. Không, người mẹ Giáng Hương kia còn có thêm những
thứ này nữa: một thúng Thanh quang dầu đựng các thứ lá giải cảm, thuốc
ho, thuốc đi rửa, chớ, chốc nhọt v.v... của trẻ con và một cuộn các thứ mụn
lụa, nhiễu, vải để vá quần áo cho cháu. Cái thúng và các thứ này Giáng
Hương phải lấy vội đi, và hiện nay cất cùng với các vật kỷ niệm khác quý
nhất trong một tủ nhỏ ở đầu giường mình mà chìa khóa không bao giờ rời
người cả!
Sực nhớ đến mẹ, Giáng Hương lại thấy như được nằm bên mẹ, để mẹ
tuốt trứng cho.
Đây là một chi tiết, và là một cảnh tượng có thể coi như hạnh phúc
tuyệt vời trong đời mẹ Giáng Hương.
