mông chỉ riêng đất nước Nga mới có ôm choàng lấy tôi. Tôi đã đến một
làng của đất nước mênh mông ấy. Đó là làng của Gorki. Làng đây Lênin đã
về ở tĩnh dưỡng những ngày cuối cùng của Người. Bọn chúng tôi tình cờ
vào thăm nhà của một nông trường viên cạnh đường cái. Bọn chúng tôi đã
hồi hộp vì thấy nhà lặng lẽ một cách lạ và chỉ có một người ra tiếp chúng
tôi, một thiếu phụ. Bà chủ nhân mời chúng tôi vào buồng khách, bước trên
một tấm thảm hoa trải từ cửa vào. Tôi ngồi đối diện với một bức tranh sơn
dầu phong cảnh. Chênh chếch phía trước mặt tôi, ở một góc nhà, hai cái giá
bày một bức tượng cẩm thạch và một máy vô tuyến điện truyền hình. Chủ
nhân đương dọn các thứ cam, lê, nho, táo mời chúng tôi thì có tiếng trẻ con
gọi trong buồng gần đấy. Chủ nhân phải xin lỗi chúng tôi chạy vào. Luýnh
quýnh giây phút, bà mới ra, dắt một em gái bé tóc kết hai dải buông lơi sau
lưng, cài một con bướm xanh ở bên mái tóc, áo hồ thủy, váy hồng. Bà cười
giới thiệu đây là con gái yêu duy nhất của bà, nó vừa mới ấm đầu, nhưng
thấy có khách vào nhà cứ nhất định bắt mẹ cho ra chào khách. Bà mẹ vừa
dứt lời thì em gái đã đến trước mặt tôi. Gương mặt em hồng hồng, vằng
vặc, và nụ cười nở ra, sáng như hoa. Tôi còn đương bối rối vì sự hiển hiện
nọ, thì em một tay cầm tấm ảnh con chó Laika ở trong vệ tinh nhân tạo to
hó nhìn ra vũ trụ, một tay cầm một quả táo đỏ tươi chưa bao giờ tôi trông
thấy, đến bẽn lẽn đặt vào tay tôi.
"- Tôi đương ở trong một làng đất nước Xô viết, hay ở trong một
truyện thần tiên nào vậy, với một nhi đồng thiên thần, và với một người mẹ
hiền dịu, dưới mái nhà ấm cúng mà ngoài trời kia hoa tuyết phơi phới mênh
mông"?
Không! Không phải ở trong truyện thần tiên nào cả! Đó chỉ là một mái
nhà của nông trường viên, và làng đó là làng của Gorki sau đúng bốn mươi
năm Cách mạng tháng Mười, và cũng là sau đúng hai mươi năm tôi được
đọc những tác phẩm của Người và của những tâm hồn vĩ đại của đất nước
Người.
