Francisco vào năm 1995 với sự tham dự của 500 chính trị gia, tổng giám
đốc điều hành, và nhà nghiên cứu hàng đầu và tuyên bố rằng, trong một nền
kinh tế toàn cầu sẽ có một tình trạng thất nghiệp rộng khắp:
Trong thế kỷ tới, 20% dân số trong độ tuổi làm việc sẽ là đủ để giữ cho
nền kinh tế thế giới hoạt động. “Không hề phải cần thêm nhân lực”, nhân
vật hàng đầu của Washington SyCip trình bày quan điểm của mình. 1/5 số
người tìm việc sẽ là đủ để sản xuất tất cả hàng hóa và thực hiện tất cả những
dịch vụ giá trị cao mà thế giới có thể sử dụng. 20% sẽ có thể tham gia một
cách tích cực vào đời sống, công việc, và giải trí…
Nhưng còn những người còn lại thì sao? 80% những người sẵn sàng làm
việc sẽ bị thất nghiệp? Một trật tự xã hội mới sẽ được tạo ra, [các chuyên
gia] tiên đoán, sẽ có những nước giàu mà ở đó không có tầng lớp trung lưu.
Không ai lên tiếng phản bác nhận định này.
Tôi ít nhiều đồng cảm với những tiên đoán xem ra rất kỳ quặc này.
Trong cuốn sách mới xuất bản của mình, Quản lý mà không có tầng lớp
quản lý, Godden và tôi dành một chương để bàn về thách thức thất nghiệp
của tầng lớp làm quản lý trên diện rộng, trong chương sách ấy chúng tôi có
viết:
Công ty thời hậu quản lý sẽ cần ít người hơn rất nhiều, do sự cắt giảm
50% về số chức năng quản lý, thư ký, và những chức năng gián tiếp khác
trong 10 năm nữa… Nếu tất cả những công ty thuộc khu vực tư nhân ở bất
kỳ một đất nước nào hội đủ điều kiện trở thành những tập đoàn thời hậu
quản lý thì tình trạng này có thể đưa đến một sự sút giảm lực lượng lao
động khoảng 15-20% mà không có một tác động bù trừ nào kèm theo. Tình
trạng thất nghiệp sẽ tăng từ mức 6% hiện nay ở Hoa Kỳ lên chừng 25%, và
sẽ tập trung chủ yếu ở tầng lớp làm những công việc quản lý.
Chúng ta hãy tóm tắt viễn cảnh tất yếu và u ám này, vốn có liên quan
đến Nguyên lý 80/20 hoặc viễn cảnh “xã hội 20:80”. Sự mất cân bằng xã
hội, theo quan sát của Vilfredo Pareto, lâu nay là một nét đặc biệt của xã
hội, đâu đâu cũng thế. Thế kỷ 20 đã cố phá vỡ tình trạng này bằng sự tái
phân bố lũy tiến thu nhập qua hệ thống thuế khóa và phúc lợi xã hội.
Nhưng, khi các thị trường toàn cầu bắt đầu lấy lại được sức mạnh mà chúng
