cấp chỉ ưu tiên cho những ai thực sự có nhu cầu. Trong cuộc tranh luận này,
hai phe gần như không có cơ sở gì chung và không dễ có cách gì để nói chủ
trương nào là tốt hơn.
Nhưng nếu chúng ta hỏi Nguyên lý 80/20 ủng hộ phe nào thì câu trả lời
là: không phe nào cả. Cách đây 20 năm, Bộ trưởng Y tế Hoa Kỳ đã cố gắng
xác định nguyên nhân gây ra bệnh tật và kết luận rằng chỉ 10% là do chăm
sóc y tế hay thiếu chăm sóc y tế; và đúng 50% có liên quan đến hành vi cá
nhân. Thế nhưng dưới thời Đảng Cộng hòa lẫn Đảng Dân chủ, ngân sách
phân bổ cho chữa trị y tế cao hơn gấp 20 lần so với ngân sách phân bổ cho
tổng các chương trình khuyến khích chế độ ăn uống tốt hơn, giáo dục y tế,
phát thuốc tự chữa và tập luyện sức khỏe cá nhân.
Nguyên lý 80/20 xác nhận rằng 20% tiền của bỏ ra sẽ tạo ra 80% kết
quả mong muốn và ngược lại. Sự tiến bộ phụ thuộc vào việc xác định
những cái 20% tạo ra 80% kết quả và những cái 80% tạo ra chỉ 20% kết
quả. Trong trường hợp này, cái 20% dẫn đến 80% kết quả rõ ràng là giáo
dục y tế, đặc biệt là ở giai đoạn đầu khi nó có hiệu quả cao nhất. Trong
trường hợp chăm sóc y tế, cũng như trong hầu hết mọi lĩnh vực khác, biện
pháp ngăn ngừa là tốt hơn và ít tốn kém hơn nhiều so với việc chữa trị;
ngăn chặn bệnh tật ở những giai đoạn đầu thì tốt hơn và ít tốn kém hơn là
ngăn chặn chúng sau đó; và việc tạo ra những thói quen sống lành mạnh
trong giới trẻ, những thói quen mà có thể kéo dài suốt một đời người, sẽ có
lợi hơn nhiều so với hầu hết bất kỳ hình thức chi tiêu xã hội nào khác.
Dồn hết công sức vào giáo dục y tế để đạt đến điểm ngưỡng là khi giáo
dục y tế thực sự có hiệu quả, đến khi nó thực sự làm thay đổi hành vi con
người là việc nên làm. Nhà nước nên tạo ra và giám sát các chương trình
nhằm đảm bảo có được những bước tiến lớn về chế độ ăn uống, tập luyện
lành mạnh, có lẽ bằng cách sử dụng các công ty tiếp thị trong khu vực tư
nhân và trả tiền cho họ theo kết quả. Có lẽ chúng ta cần ít bệnh viện hơn, ít
bác sỹ hơn, và ít y tá hơn; và cần thêm những người làm công tác y tế tự
nguyện tại nhà hơn, nhiều nhà dinh dưỡng hơn, nhiều phòng tập thể dục
hơn, nhiều công cụ tập luyện hơn, nhiều công viên hơn, nhiều làn đường
