Buckminster Fuller (nhà sáng chế nổi tiếng người Mỹ - ND) có một
minh họa sinh động về đòn bẩy, giống như một phép ẩn dụ - đó là “bánh lái
chuyển hướng”. Bánh lái chuyển hướng là một “bánh lái của bánh lái” trên
một chiếc tàu. Đó chỉ là một mô hình thu nhỏ của bánh lái lớn. Chức năng
của nó là giúp dễ điều khiển bánh lái, nhờ vậy dễ đổi hướng đi của thuyền.
Thuyền càng lớn thì bánh lái chuyển hướng càng quan trọng bởi vì một
lượng nước lớn bao bọc bánh lái khiến cho việc xoay trở rất khó khăn nặng
nề.
Bánh lái chuyển hướng là phép ẩn dụ cho đòn bẩy không chỉ vì tính
hiệu quả của nó, mà còn vì tính khó nhận dạng của nó. Nếu bạn không biết
gì về thủy động học và bạn nhìn thấy một chiếc tàu chở dầu lớn trên đại
dương, bạn sẽ nghĩ là nên nhấn vào đâu để bẻ lái chiếc tàu ấy về bên trái?
Có thể bạn sẽ chạy đến chỗ cần lái và bẻ nó về bên trái. Bạn có biết là cần
một lực mạnh như thế nào để bẻ lái một chiếc tàu đi mườiăm hải lý bằng
cách đẩy cần lái? Đòn bẩy nằm ở phía cuối đuôi tàu và cần phải quay nó về
phía bên phải để mũi tàu quay qua bên trái. Đương nhiên điều đó là chức
năng của bánh lái. Nhưng bánh lái cần phải quay về hướng nào để đuôi tàu
quay về bên phải? Dĩ nhiên là về phía bên trái.
Bạn thấy đó, tàu đổi hướng bởi vì phần đuôi tàu được “kéo đi”. Bánh
lái, bằng cách được lái hướng về dòng nước đang chảy đến, đẩy vào dòng
nước và tạo ra một sự chênh lệch về áp suất. Áp lực đó hút đuôi tàu về
hướng ngược lại khi bánh lái được bẻ đi. Đó cũng chính là cách máy bay
hoạt động: cánh máy bay tạo ra một sự chênh lệch áp suất và máy bay được
“hút” lên trên.
Bánh lái chuyển hướng - công cụ nhỏ này có một hiệu quả đặc biệt
trên một chiếc tàu khổng lồ - cũng làm công việc tương tự cho bánh lái lớn.
Khi nó được kéo về một phía, nó sẽ nén lưu lượng nước chung quanh bánh
lái và tạo ra một sự chênh lệch áp suất nhỏ đủ để “hút bánh lái” về hướng
