ngoài vào tiến trình, đặc biệt với quan điểm được bên gây hấn trong xung
đột tuyên bố, không thể giảm được các mối đe dọa.
Bản chất của nguyên lý suy nghĩ hệ thống nằm ở sự thay đổi
* Xem xét những mối tương quan thay vì những quan hệ nhân quả
một chiều
* Xem xét tiến trình thay đổi thay vì những tình huống bất động.
Thực hành suy nghĩ hệ thống bắt đầu từ việc hiểu được một khái niệm
đơn giản gọi là “phản hồi” trong đó các hành động có thể thúc đẩy hay
chống trả (cân bằng) lẫn nhau. Nó bắt đầu với việc học cách nhận ra các
loại “cấu trúc” tái diễn lần này đến lần khác: ví dụ một cuộc chạy đua vũ
trang là một mẫu hình chung của sự leo thang. Điều đó về căn bản không
khác gì một cuộc chiến giữa hai băng nhóm tội phạm đường phố, sự tan vỡ
của một cuộc hôn nhân, những trận chiến quảng cáo giữa hai công ty để
giành thị phần. Cuối cùng, suy nghĩ hệ thống tạo nên một ngôn ngữ phong
phú để miêu tả một tập hợp khổng lồ các mối tương quan và những mẫu
hình thay đổi. Sau hết, nó đơn giản hóa cuộc sống bằng cách giúp chúng ta
nhìn thấy được các mẫu hình sâu xa hơn bên dưới những sự kiện và những
chi tiết.
Lần đầu học một ngôn ngữ mới nào cũng rất khó khăn. Nhưng khi bạn
đã hiểu rõ những vấn đề cơ bản, thì mọi việc sẽ dễ dàng hơn. Nghiên cứu
trên trẻ em cho thấy nhiều em học cách suy nghĩ hệ thống nhanh chóng
khác thường[4]. Điều đó cho thấy chúng ta có những kỹ năng tiềm ẩn để có
thể suy nghĩ hệ thống. Tuy nhiên những kỹ năng này chưa được phát triển,
thậm chí bị đè nén bởi cách giáo dục chính quy làm cho chúng ta suy nghĩ
theo đường thẳng (linear thinking). Hy vọng là những điều dưới đây sẽ giúp
tìm lại vài kỹ năng trong số đó và làm xuất hiện con người suy nghĩ hệ
thống tiềm ẩn trong mỗi chúng ta.
