Điều này dẫn đến một niềm tin sai lầm rằng để có những thay đổi triệt
để, đòi hỏi phải có điều gì đó đe dọa đến sự tồn tại, một số người ví von với
hình ảnh “sàn nhà nóng bỏng”. Lý thuyết khủng hoảng này về sự thay đổi
đã trở nên khá phổ biến. Nhưng đó cũng là một sự đơn giản hóa quá mức
và nguy hiểm. Trong các buổi hội thảo hoặc trình bày, tôi thường hỏi “bao
nhiêu người trong số quý vị tin rằng các tổ chức chỉ thay đổi một cách triệt
để khi có một cuộc khủng hoảng?” Có 75% đến 90% người giơ tay lên. Rồi
tôi đề nghị mọi người hình dung một cuộc sống giống y như mong muốn
của tất cả mọi người - họ không gặp khó khăn gì cả trong nghề nghiệp, đời
sống cá nhân và các quan hệ, hoặc với cộng đồng. Rồi tôi hỏi “Bạn sẽ tìm
kiếm điều gì trước tiên nếu có một cuộc sống không hề có rắc rối?” Đa số
trả lời “thay đổi - sáng tạo điều gì đó mới hơn”. Vậy là con người phức tạp
hơn chúng ta thường nghĩ. Chúng ta vừa sợ thay đổi vừa tìm kiếm sự thay
đổi. Hoặc như một chuyên gia tư vấn cải tổ doanh nghiệp nhiều kinh
nghiệm nói “Con người không chống lại sự thay đổi, họ chỉ chống lại việc
bị thay đổi”.
Thấu hiểu sự căng thẳng sáng tạo dẫn đến một sự chuyển đổi triệt để
về thái độ của chúng ta đối với thực tại. Thực tại sẽ trở thành đồng minh
chứ không còn là kẻ thù của chúng ta nữa. Một sự đánh giá sâu sắc và
đúng đắn về thực tại cũng quan trọng như một tầm nhìn rõ ràng. Thật
không may, phần lớn chúng ta có thói quen áp đặt những định kiến lên cảm
nhận của mình về thực tại. “Chúng ta học cách tin vào khái niệm về thực tại
hơn là tin vào quan sát của mình”, Robert Fritz đã viết. “Việc thừa nhận
thực tại giống với những ý kiến từ trước của chúng ta thì dễ dàng hơn việc
quan sát rõ ràng những gì diễn ra trước mắt”[13]. Nếu chọn lựa đầu tiên
trong việc theo đuổi hoàn thiện cá nhân là thành thật với tầm nhìn của
mình, thì chọn lựa căn bản thứ hai hỗ trợ cho hoàn thiện cá nhân là cam kết
vì sự thật.
[13]. Quyển The Path of Least Resistance - Con đường kháng cự ít
nhất của Fritz giải thích thêm về lý do đằng sau thói quen này.
