Cùng lúc này, tôi đã tự mình khám phá ra điều đó khi chúng tôi mời
Argyris tổ chức một hội thảo cho sáu thành viên trong đội nghiên cứu của
chúng tôi tại Viện đại học MIT. Với vẻ ngoài là một buổi trình bày học
thuật về những phương pháp của Argyris, buổi hội thảo nhanh chóng phát
triển thành một buổi trình diễn thu hút mà những người thực hành khoa học
hành động gọi là “suy ngẫm trong hành động”. Ông ấy yêu cầu mỗi chúng
tôi nhớ lại một lần mâu thuẫn với khách hàng, đồng nghiệp hoặc người thân
trong gia đình. Chúng tôi phải nhớ lại không chỉ điều đã nói, mà cả điều
chúng tôi nghĩ và không Chris bắt đầu làm việc với những “tình huống” đó,
dường như đồng thời tất cả chúng tôi hiểu ra mình đã góp phần vào sự mâu
thuẫn qua suy nghĩ riêng của mình. Ví dụ như tất cả chúng tôi đều có
những nhận định bao quát về người khác, ảnh hưởng đến những gì chúng
tôi nói và làm. Tuy nhiên, chúng tôi chưa bao giờ nói ra những nhận định
này. Có thể tôi nghĩ “Joe cho rằng tôi là kẻ bất tài”, nhưng tôi sẽ không bao
giờ hỏi trực tiếp Joe về điều này. Thay vào đó tôi sẽ cố gắng làm cho mình
có vẻ đáng kính trọng đối với Joe. Hoặc “Bill (ông chủ của tôi) rất nóng
nảy và tin vào những giải pháp nhanh chóng”, vậy là tôi đề xuất với ông
những giải pháp đơn giản mặc dù tôi biết chúng không thật sự giải quyết
rốt ráo được vấn đề.
Trong vài phút, tôi nhận thấy mức độ nhận ra và “biểu lộ” của toàn
nhóm tham gia tăng lên gấp mười lần, không phải nhờ vào sức thu hút của
Argyris, mà nhờ cách trình bày điêu luyện của ông giúp từng người trong
chúng tôi nhận ra cách chính mình liên quan đến rắc rối và đổ lỗi cho người
khác. Sang đến buổi chiều, tất cả chúng tôi được dẫn dắt khám phá (đôi khi
đó là lần đầu tiên trong đời) những mẫu hình lý luận tinh vi nằm ẩn trong
hành vi của chúng ta; và cách những mẫu hình đó liên tục gây rắc rối cho
chúng ta. Tôi chưa bao giờ gặp sự minh họa triệt để nào như vậy về những
Mô hình tư duy của riêng tôi trong thực tế. Nhưng thú vị hơn là rõ ràng nếu
được đào tạo đúng cách, tôi có thể trở nên hiểu biết nhiều hơn về những
Mô hình tư duy của tôi và cách thức hoạt động của chúng. Thật thú vị biết
bao.
