Bài học quan trọng nhất là từ việc học cách nhìn từ “cột bên trái” là
hiểu được chúng ta đã bỏ qua cơ hội học tập trong những tình huống mâu
thuẫn. Thay vì tập trung giải quyết vấn đề của mình, tôi và Bill lại loanh
quanh. Thay vì quyết định phải tiến lên giải quyết vấn đề, chúng tôi kết
thúc cuộc trao đổi mà không có hướng hành động gì rõ ràng - thật ra, không
định nghĩa rõ vấn đề cần phải hành động.
Tại sao tôi không đơn giản nói rằng tôi cho là có vấn đề? Tại sao tôi
không nói rằng chúng tôi phải từng bước đưa dự án trở lại quỹ đạo? Có lẽ
bởi vì tôi không chắc làm sao bàn đến vấn đề “tế nhị” này cho có kết quả.
Giống như đồng nghiệp của Laura, tôi tưởng tượng rẳng nếu mang vấn đề
ra thảo luận thì cuộc trao đổi sẽ phản tác dụng và gây tổn thương. Tôi sợ
rằng chúng tôi sẽ còn tệ hơn bây giờ. Có lẽ tôi tránh những vấn đề vì không
muốn tỏ ra mất lịch sự hoặc thích phê bình người khác. Dù là lý do gì đi
nữa, kết quả là một cuộc nói chuyện không vui vẻ và tôi cố tìm cách “dụ”
Bill để anh ta có phản ứng tích cực hơn.
Không có cách nào “đúng đắn” để xử lý những tình huống khó như
cuộc nói chuyện của tôi với Bill, nhưng sẽ rất có ích nếu ngay từ đầu nhìn
thấy được lý luận và hành động của tôi đã làm cho tình huống xấu thêm
như thế nào. Đây chính là nơi mà kỹ thuật cột bên trái tỏ ra hữu dụng. Một
khi hiểu được những giả định của mình và thấy được cách tác động, tôi sẽ
thấy có nhiều điều có thể làm để làm cho cuộc đối thoại có kết quả hơn. Tất
cả chỉ là việc chia sẻ quan điểm của mình và “dữ kiện” mà dựa trên đó
quan điểm được hình thành. Tất cả chỉ là việc cởi mở đối với suy nghĩ mà
Bill có thể chia sẻ, không cần biết đó là ý kiến hay dữ liệu, và rằng cả hai
đều có thể sai. (Nói gì thì nói, tất cả thông tin về cuộc trình bày vẫn có thể
bị sai lệch). Trong thực tế, nhiệm vụ của tôi là chuyển tình huống trên
thành một tình huống mà trong đó cả tôi và Bill đều có thể học tập. Việc
này đòi hỏi sự kết hợp của việc nói rõ quan điểm của tôi và tìm hiểu nhiều
hơn về quan điểm của Bill - một quá trình mà Argyris gọi là “cân bằng giữa
tìm hiểu và ủng hộ”.
