cách chúng ta là một phần của những nguồn lực và có thể tác động đến
chúng (xem Chương 3, “Tù nhân trong hệ thống hay trong suy nghĩ của
chính mình?”). Những phát triển các năng lực suy nghĩ hệ thống cần có
thời gian và sự kiên nhẫn, và các nhà lãnh đạo cam kết với con đường này
sẽ gặp phải những vấn đề khó xử, điều xảy ra với bất kỳ người thầy nào
trong nỗ lực giúp đỡ học viên phát triển các kỹ năng khó mới.
Marv Adams nói “Chúng tôi đã khá thành công trong việc áp dụng suy
nghĩ hệ thống để giải quyết một số vấn đề quan trọng, nhưng tôi cũng trở
nên âu lo bởi vì tôi có thể nhìn thấy các hạn chế trong cách chúng tôi giải
quyết vấn đề. Ví dụ, chúng tôi phải cắt giảm gần một tỷ đôla Mỹ trong tổng
số 3,5 tỷ đôla Mỹ kinh phí công nghệ thông tin trên toàn cầu. Một nhóm
nhỏ trong chúng tôi đã nhận thấy và hình dung 10 biểu đồ suy nghĩ hệ
thống thể hiện những cơ hội có tính đòn bẩy cao nhất để cắt giảm chi phí
mà không mất năng suất. Thay vì tiết lộ những biểu đồ hệ thống đó với tổ
chức, chúng tôi chỉ phá vỡ 10 công đoạn công việc và đảm bảo rằng những
can thiệp đó được rút ra từ kết quả phân tích theo 10 biểu đồ đó. Chúng tôi
thành công trong việc cắt giảm một tỷ đôla Mỹ, nhưng cá nhân tôi lại trăn
trở với việc mình đã không chia sẻ sự hiểu biết đó và không kêu gọi người
khác thực hành suy nghĩ hệ thống. Chúng tôi áp dụng những kỹ thuật đằng
sau hiện tượng. Nó quá hấp dẫn với tôi. Tôi cảm thấy như mình có thể nhìn
cả bức tranh, tôi cần phải giải thích nó cho mọi người và nói “Đó là lý do
chúng tôi can thiệp ở đây, và đó là lý do chúng tôi không can thiệp ở kia”.
Adams nhận ra có hai vấn đề với can thiệp thành công của mình. Một
là có rất ít người tự xây dựng năng lực của mình để nhìn ra các nguồn lực
hệ thống. Hai là, anh ta biết rằng mình thành công trong sự can thiệp đó bởi
vì anh ta kiểm soát những nguồn lực để tạo ra những sự thay đổi cần thiết.
Ngược lại, với hầu hết các vấn đề kinh doanh, Adams và những nhân viên
suy nghĩ hệ thống của anh ta hoạt động như là “những người tác động”
nhiều hơn, bởi vì những người khác nhau phải có những hành động khác
nhau dựa trên những cách đánh giá tình huống mới. Anh ta nói “Chúng tôi
