thể hiện một vẻ đồng thuận bề ngoài. Tuy nhiên, hành động đâm sau lưng
(trong một số trường hợp, từ “đâm sau lưng” thực sự được nói theo nghĩa
đen!) đằng sau hậu trường đã đưa lên những Giáo hoàng cơ hội, lạm dụng
quyền lực thái quá, dẫn đến phong trào cải cách của đạo Tin lành.
[6]. Barbara Tuchman, sđd.
Gần đây hơn, nhà sử học Jared Diamond đã viết lại nhiều câu chuyện
tương tự, trong đó sự kiêu căng và mù quáng đã dẫn đến sự tan vỡ. Chỉ có
điều lần này các nạn nhân lại là toàn thể một nền văn minh. Từ đảo Mayas
đến những cư dân đảo Easter, Diamond kể lại cách nhiều vương triều quyền
lực đã sụp đổ, thường trong một khoảng thời gian cực ngắn. Cũng như các
tổ chức đã thất bại, hầu hết người dân trong vương triều này hiểu được rằng
không phải mọi chuyện đề diễn ra tốt đẹp, nhưng bản năng của họ là bảo vệ
truyền thống hơn là đặt câu hỏi, chứ chưa nói tới việc phát triển những khả
năng để thay đổi những cách thức hiện có[7].
[7]. Jared Diamond, Sụp đổ: cách thức các xã hội chọn lựa khả năng
thất bại hay thành công (Collapse: How Societies Choose to Fail or
Succeed),New York: Penguin, 2004
Ngày nay chúng ta ở trong thời kỳ không kém phần hiểm nghèo, và
những sự thiểu năng học tập vẫn tồn tại cùng với các hệ quả của chúng. Tôi
tin rằng năm nguyên lý học tập tổ chức có thể hoạt động như một liều thuốc
giải cho những sự thiểu năng đó. Nhưng đầu tiên chúng ta phải nhìn nhận
các sự thiểu năng đó rõ ràng hơn - vì chúng thường lẫn mất giữa các sự
kiện ồn ào ngày này qua ngày khác.
