NGUYỄN TRƯỜNG TỘ VỚI TRIỀU ĐÌNH TỰ ĐỨC - Trang 82

rằng trong bụng không có cái chí báo phục, thì một khi có việc gì cấp thiết
sẽ khó bề chống đỡ. Hơn nữa, mỗi bổn phận có một cái cao quý riêng,
không được có ý tưởng được voi đòi tiên.

13. Mỗi người đều được đặt để một vị trí. Khả năng nào thì vào nghề

ấy. Trách nhiệm nhỏ thì dễ đền bù. Chức vụ nhỏ thì dễ giữ. Nghề tinh thì
không sai. Dùng chuyên thì không bị xâm lấn. Việc bình thường thì không
đến nỗi bỏ phế.

14. Mỗi người tính một nghề. Mỗi nghề có cái kỳ diệu đáng quý của

nó, đều có tiếng hay tiếng tốt đáng khen của nó, không có sự so bì bên
khinh bên trọng. Như cái áo, có cái rộng cái hẹp, cái dài, cái ngắn khác
nhau để thích dụng cho hình vóc từng người. Người thấp thì không ghét áo
dài, người nhỏ thì không chê đai rộng. Mọi việc có cái quý trọng riêng của
nó, khi thành công thì đều giá trị như nhau. Như tay chân trong thân thể
người ta, tuy có cao hạ quý tiện khác nhau nhưng cũng không vì thế mà
ghét bỏ làm tổn thương lẫn nhau. Cho nên một người có cái kỹ xảo thì mọi
người đều thêm vinh, một người có tài thì cả nước được tăng phần kính
trọng. Mọi người tài giỏi đều cảm thông nhau thì không có cái hận ta hơn
người thua, không có tình trạng ta mạnh người yếu. Cho nên trên dưới đều
hết lòng với việc làm của mình, không có cái bệnh ghen ghét kẻ tài hiền.

Trên đây là mười mấy điều đại cương rút trong cái thuật tung hoành

mà ra. Ngoài ra trong nhân dân còn có những sự liên kết với nhau để phụ
giúp lẫn nhau như là kẻ đứng bên cạnh giúp vào, để giúp thêm vào mười
mấy điều kia thì không thể nào kể hết được. (Còn như có những đường lối
chính trị như thế nào đúng với tình cảm và lý lẽ này mà hợp với chính trị
nước ta thì càng không thể kể hết, không cần phải nói rõ ở đây).

Đó là những điều mà sách kinh đời xưa đã ghi chép như vậy, các bậc

hiền triết đã làm khuôn phép như vậy, những người khai sáng đã tạo lập
quy mô như vậy, phong tục đã kết thành như vậy, các nước đã noi theo trật
tự như vậy, mà một mai có người muốn lập lại một cái gì khác, thật cũng
khó có thể làm được. Cho nên, bậc làm vua biết rõ cái thế trường cửu đã có,
không có bụng nghi ngờ bề tôi ở dưới, kẻ làm dân biết rõ cái lợi hại của
việc trị việc loạn nên không có cái chí phạm thượng. Trên dưới tự mình

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.