Bất giác, Chử nhìn lại. Chẳng thấy gì. Đã mấy lần Chử nhìn lại thế. Cả lúc
trời đã tối thui. Những làng bến trên đồi. Đã lâu, Chử mới lại trò chuyện với
nhiều người và được nghe cụ già kể chuyện sông hồ nhiều nơi đến thế.
Con sông càng xuống xuôi, bờ càng xa lăng lắc, bình bồng mãi đâu. Nhớ có
lần ấy hai bố con lội sông đụng đầu vào vách đá dựng đứng, nước toả à à,
mờ cả mắt. Chử hỏi: “Đến chỗ này chắc hết sông rồi a?”. Bố nói: “Không,
sông không bao giờ cùng đường, cứ đi rồi lại thấy”. Lúc trèo qua vực đá, lại
gặp dòng nước trắng băng. Những bãi sậy hai bên ngả ngọn lả xuống. Bố
mới nói: “Sông còn truồi xuống xa nữa. Tới lúc không phải chỗ nào cũng lội
qua được. Con sông khi ấy phổng phao to lớn đến độ ta đi giữa dòng chẳng
trông được bờ bến hai bên. Thế mà vẫn một sông Cái này thôi”. Con sông
Cái hùng vĩ qua đất nước, Chử mới chiêm nghiệm ra câu nói sâu xa ngày ấy
của bố.
Chiếc độc mộc càng xuôi càng mênh mông. Có những hôm cả ngày chỉ thấy
mờ hồng xa tít một dải cát theo chân nước.
Đến một hôm trời tan sương, nhìn vào trong bờ không còn những triền cát
phẳng lẫn vào với chân trời. Tiếp đấy, lan dài một bờ rừng xanh thẫm.
Chử lái độc mộc vào tìm bến.
Tới gần, Chử mới nhận ra đấy là màu xanh non rặng dâu ngay đầu bãi cát,
sau lưng bờ đất đỏ ối vết lở. Một vùng dâu xanh vân vân viền dài cạnh làn
sóng nhấp nhô.
Chử bơi thẳng vào mỏm đất dưới bờ dâu. Đàn cò lửa ăn ven bờ hoảng hốt
bay bốc lên, từng đám cỏ hắt giữa trời. Mặt nước còn loang lổ bóng nắng,
lặng như tờ. Vùng nước xoáy hũm vào hoá ra một con hồ bao la êm đềm.
Mặt hồ vòng tròn những đám bèo ong giữa cụm lá trang loáng thoáng. Dưới
sâu, những rong lá tre, rong tôm, rong cỏ tóc tiên từng lớp xanh lịm, xanh
nhợt chồng lên nhau, lên tận trên mặt nước thảnh thơi. Cả đám ngổ cạn cũng
bò lan ra. Mặt hồ ngăn ngắt thật lạ lờ trong veo cạnh dòng sông Cái đỏ lừ
một vạch thẳng tắp ngoài kia.
