2
Những con sông chẳng bao giờ ở yên, cứ tự nhiên bên lở bên bồi. Bao nhiêu
lồi lõm triền miên xô đẩy làn sóng cát chờm ra lòng sông, rồi đêm đêm từ
bùn đáy đùn lên. Những làn sóng cát nối tiếp, đời đời phá bờ bên bãi từ bao
giở bao giờ.
Đến một khi những con bãi nổi dài, ườn mình thong thả giữa dòng. Ngước
trông lên, thấy cánh rừng lau trải mờ mờ ngăn khoảng không xanh ngắt trên
mặt nước đỏ phẳng lặng. Nước lại vướng vào mép cát, những mép cát mới
bối rối lẫn vào nhau rồi toả ra, tràn ngang mãi, mặt nước tựa một vùng hồ
lớn. Làn nước quanh co, thong thả, văng vèo qua những cù lao xanh biếc và
những bờ cát thênh thang. Thuyền lạc vào, không lần ra lối đi, hay là sông
cùng đường, sóng dồn lên, đâm vào nhau, quẩn lại, sóng giỡn xuôi ngược
nhảy nhô nhốp trong bóng nắng chiều như tất cả các loài cá trong sông
đương ăn nổi lên, nhấp nhánh vàng ối.
Chiếc bè kéo cá ghếch vào đầu bãi cho người nghỉ trưa, tránh nắng. Con
sóng đẩy bè ra, lại dật dờ trôi. Có người không bao giờ sang đến luồng nước
bên kia, cả đời quanh quẩn mà cũng chưa đi hết vùng nước ôm hàng trăm,
hàng mấy trăm cánh bãi hòn đảo trong sông. Dòng xuôi, hằng mùa lại rộng
ra, khi các con lũ về chẳng còn trông thấy một bến bờ nào. Đến mùa nước
kiệt, bãi cát lại nhô lưng dâng lên như đàn rùa ăn nổi, hai phía lại xanh xa
những bờ dâu, những đồi cọ, những rừng xoan đào. Quang cảnh khác hẳn,
dẫu cho đời đời vất vả lặn lội, con người ở đâu vẫn chỉ hớn hở sinh sôi.
