Hai con vật gần gũi của ông Chử biết thế là ông Chử đã mất rồi.
Chử nhấc tay ông rồi cõng ông vào lều. Đặt xuống, ông Chử vẫn như người
nằm ngủ. Như cụ già từ dưới bến lên, vắt lưới trước sào, ngả lưng chợp mắt
chốc lát. Trong lều trống không. Trên mình ông Chử, chiếc khố đơn vỏ cây
sui.
Cái khố vỏ cây sui của ông Chử đóng đã xơ ra. Khố vỏ cây rừng của những
người đi sông chỉ cốt lấy bền, người bến nào cũng thường tìm vỏ sui làm
khố, tết dây đeo dao. Ông tôi suốt đời sông nước, nằm xuống rồi mà gương
mặt vẫn điềm tĩnh, cái khố vỏ sui ngang lưng, như người chốc nữa lại ngồi
dậy bước xuống bến, đứng mũi thuyền, nhổ sào ra quăng mẻ lưới vét.
Từ khi còn bé, cháu đã được nghe bố mẹ cháu nói những lời ông dạy. Ngỡ
như ông đã nói với cháu thế vậy. Ông ơi! Cháu được duyên với ông còn về
được ôm gối ông, nghe ông bảo hãy biết bay lượn cho khắp các dòng sông
đất nước. Vâng, cháu xin ghi lòng tạc dạ. Cả nhà ta đã làm như lời ông dạy.
Cháu sẽ cất bước ra mênh mông ngoài bến nước kia. Cháu ông đây ruột thịt
của ông đây. Con dao ông cho bố mẹ cháu ngày trước, cháu vẫn được giữ.
Bây giờ cháu xin thay cho ông tấm khố vải gai của bố cháu. Bố cháu đã phơi
dứa gai để mẹ cháu dệt nên vải, dệt cho cháu về bến quê. Ông đóng tấm khố
vải gai này của cháu cho có được hơi hướng con cháu quanh mình, dẫu ông
nằm xuống, dẫu con cháu ông ở xa, đi xa đến đâu cũng vẫn như được hầu hạ
quanh ông. Cái khố vải gai của con cháu, ông mang đi, ông ạ. Bấy giờ đã xế
trưa. Trên bến chưa có người về. Từ hôm có nạn thuồng luồng, cá còn thưa
thớt, chưa trở lại mấy. Các chài phải ra xa tận khúc sông ngoài.
Con le le vẫn đậu yên trên mặt cát. Vàng nằm co ro bên cạnh.
Chử còn đứng trầm ngâm nghĩ về một đời ông, về tấm lòng và lá gan của
ông. Có lẽ bấy lâu ông Chử cốt đợi kỳ được con cháu về cho ông dặn một
câu. Câu ông nói đương toả ra trước mặt. Con sông Cái đỏ ngầu đất bồi này
từ xa xôi đổ về qua đây, ra đến cõi ngoài lại chằng chịt như mạng nhện, cháu
phải đuổi theo xem sao. Đấy, cái chí của cháu và cái điều mong ước của ông.
Mặt trời đã chấm xuống mép bãi đầu bến.