sông. Cho đến mùa nắng, mùa cá đẻ. Những đôi trắm ngược nước tìm ổ đẻ.
Vợ chồng nhà trắm kén bãi đẻ thật đã công phu. Ròng rã quanh vùng mưa
sang vùng nắng, chưa tới nơi có bãi đá cuội lăn róc rách, chưa dừng lại
được. Từ cửa sông rập rờn bơi mãi lên tít xa mới gặp được bãi đá cho cá cái
ở cữ. Chỗ ấy nước đục lờ, cát lẫn cuội lơ thơ. Cá cái vật đẻ, cả đàn lăn lộn
đánh sóng mù mịt khói nước. Người dưới cửa sông nhìn lên thấy chớp dây
chớp rợ trên nguồn, biết nước cá sớm sắp xuống. Rồi nước cá giữa, nước cá
muộn ào ào trôi. Trước khi vào mùa mát, đã cạn mùa cá đẻ, cá đực cá cái
đưa nhau về đầm hồ, đã có bao nhiêu đàn cá trắm con nở khắp dòng nước,
từ trên nguồn. Thế là, các cháu ạ, những chú cá trắm con từ lọt lòng đã được
bố mẹ cho bơi lội tung tăng từ ngọn nguồn ra cửa sông, vào đầm hồ. Có
sướng không. Chí hướng cá trắm là như thế.
Trai gái cùng reo lên, rộn rã:
- Từ hồ nước yên ra dòng rộng.
- Chúng cháu muốn được bằng lũ trắm con, được xem hết các dòng sông.
Ông Chử nói:
- Các cháu hẵng đi với ông.
Cả bến quây lấy ông cháu nhà Chử.
Các nàng cất tiếng hát:
Đầu hôm nổi gió
Sáng ra trời đổ mưa rào
Nước ào ào sông con chảy lại
Nước sông Cái dập dồn
Chảy đầy non đầy núi.
Trời lại đã rạng sáng. Hơi sương sớm bốc lên mờ mặt nước. Những đám hát
vẫn mải mê nghiêng ngả quanh ánh lửa, không đành dứt đứng lên vào lúc
nào.
