Thuyền nàng Dong ghé vào phía văng vẳng tiếng cồng. Gần đến nơi, cồng
càng nổi vang rền. Thuyền vào ra phấp phới như lá tre. Thấy cái nóc nhà sàn
cao cao có một giàn cồng đặt trên toà nhà “đình trải” hội bơi ngay mặt nước.
Dưới sông thi bơi chải, rập rờn tiếng reo hò.
Trên nước, tíu tít, lủa tủa bê chèo một lượt ở khoang cái trổ ra. Trống khẩu
đã dạo đầu. Ông lão trưởng bơi đứng đầu thuyền. Các quân bơi mới răm rắp
ngồi hai hàng, nhắc sống chèo lên tựa mạn, mắt chăm chắm đợi lệnh tủa đi.
Nàng Dong nói:
- Chả xem hội bơi. Ta đến nơi tiếng cồng hay tiếng tù và bến dưới vừa nổi
lên đây.
Đoàn thuyền nàng Dong quay ra.
Một đỗi, rồi tạt vào cái bến đương sôi sục tiếng tù và, tiếng cồng rền vang.
Đám hội ồn ào từ bãi cát, ngược vào đến dốc đồi cọ vàng ầm ầm náo nhiệt.
Đấy mới đúng là hội đánh phết. Các đám trai làng vừa dưới thuyền lên, mặt
bừng bừng đỏ găng như gà chọi, xông vào. Những con trâu thở phì phọp vì
vừa qua quãng đường xa, vẫn còn đương phải khom khom khuỵu hai chân
trước cho người trèo lên lưng đỡ xuống chồng đống những chiếc gậy đánh
phết.
Cả vùng bãi rộng be từng ô, mỗi chạ giữ một khoảnh. Quả phết gỗ mít đầy
đặn bằng quả mít thật tròn long lóc. Mỗi tay trai cầm phết quật, phết lăn lại
cố giữ phết ở địa phận chạ mình. Một bọn thành hàng bờ rào giữ phết. Gậy
phết tìm quả phết, va nhau, phết vỡ, gậy gãy, người ngã toác toác, huỵch
huỵch. Phết nện vào khoeo chân, người gãy chân bổ chửng. Nhưng những
tay phết vững đã chặn lại được, thế là đám khác xông lên, thọc phết như thia
lia.
Người xem bốn bên hăng hái như sắp lăn xả vào. Cả đến các ông lão cũng
cúi xuống, bàn tay vuốt ngược bắp, hai vai vồng lên, mắt trô trố theo quả
phết, tưởng mình còn đương sức năm xưa. Đông nhất vui nhất quãng đằng
kia, toàn tay nữ giữ ô phết. Tay phết các ả thấp thoáng mảnh mai như cái
