NHÀ KHỔ HẠNH VÀ GÃ LANG THANG - Trang 5

chỗ đứng cho cuộc đời cô độc và sự sám hối, cũng như có chỗ đứng cho
đời sống xã hội và cho mỹ vị cao lương: tùy theo cá tính của vị tu viện
trưởng đang tại chức và những trào lưu chính đương thời mà khuynh hướng
nọ kia thắng thế. Vào một vài thời kỳ, điều làm cho tu viện này nổi tiếng,
điều lôi cuốn khách đến viếng thăm, là những bùa phép trừ ma quỷ; vào
những thời khác, là âm nhạc diễm lệ của tu viện, đôi khi đấy là thánh cách
của một trong những thầy đã chữa lành bệnh và làm những phép lạ, đôi khi
lại là những món cháo cá măng hay chả gan nai, mỗi thời một thứ. Và trong
số những thầy dòng cùng những học trò sùng đạo nhiệt thành hay lơ lửng,
trong số những nhà khổ hạnh và những người bụng phệ, trong số những
người đàn ông đến để sống rồi chết ở đấy, ta luôn luôn tìm thấy một nhân
cách độc đáo, một kẻ mà mọi người đều yêu hay ghét, một kẻ dường như
đã được chọn lựa, một hình bóng mà người ta còn nhắc đến mãi về sau khi
những kẻ đồng thời đã bị lãng quên.