- Báo cáo đại úy, "vì Liên bang Xô-viết phục vụ".
* * *
Cứ nhớ đến cuộc rút lui khốn khổ của mình là Méc- xa-lốp thấy chán
ngán, Một cảm giác nhục nhã không sao tha thứ được xâm chiếm người
anh suốt cuộc rút lui ngắn ngủi, nó giống như một cuộc chạy tháo thân hơn
là một cuộc rút lui của một đơn vị chính quy. Đối với anh, đau xót hơn cả là
phải nhìn những con người do Mi-san-xki chỉ huy. Đại đội của anh ta đã
thành mồi cho tình trạng suy sụp tinh thần; người ta cúi đầu bước, lê những
đôi chân rã rời. Một số người trong bọn họ vũ khí cũng chẳng còn. Hễ có
tiếng động, to hay nhỏ, họ cũng vểnh tai lên. Mắt họ lơ láo, dò xét bầu trời:
có chiếc máy bay địch nào vừa lọt vào tầm mắt là họ chạy tán loạn ngay.
Mi-san-xki đã cấm nổ súng lên máy bay và ra lệnh cho các binh sĩ hành
quân xa đường cái, nếu có thể, phải chọn những nơi nhiều cây cối và bụi
rậm. Đại đội tiến lên ồn ào, hỗn tạp, kéo dài lê thê. Biết được tính do dự
của các thủ trưởng, các binh sĩ thường phạm kỷ luật luôn. Ban đêm, nhiều
binh sĩ quê ở vùng ngoại vi Séc-ni-gốp bỏ vũ khí và trở về làng theo một
con đường nhỏ. Méc-xa-lốp ra lệnh bắt những người đó nhưng họ đã bặt
tăm.
Ban ngày, những bộ phận tiền tiêu của trung đoàn đổ xuống một cánh
đồng rộng. Họ nhìn thấy ở đằng xa, cách đó năm sáu cây số, vệt xanh xanh
của một cánh rừng kéo dài đến tận bờ sông. Các chiến sĩ cảm thấy lòng
mình lại can đảm lên. Ở đó, bên kia sông, quân ta đang đóng. Cuộc hành
quân hiểm nghèo và mệt lả trong hậu phương địch sắp chấm dứt. Những
con ngựa, đánh hơi thấy không khí ẩm ướt từ xa, hí lên và những người
giám mã không cần phải điều khiển nữa.
Giữa lúc trung đoàn kéo dài lê thê đang cuốn tung bụi dưới hàng ngàn
gót ủng, dưới những bánh xe ngựa cót két, dưới những lốp ô-tô mòn vẹt và
những vòng xích rộng bè của các máy kéo thì một chiếc máy bay trinh sát
của địch xuất hiện trên trời. Nó liệng một vòng rất nhanh trên con đường
cái mù mịt rồi biến mất.
Méc-xa-lốp biết rằng thế nào cũng sắp chạm trán với quân thù. Dự kiến
địch sẽ tấn công bằng đường không, anh ra lệnh cho các xe đẩy và cam-
