rút. Đồng chí có cảm giác mũi tên xanh kia cắm ngay vào trái tim chiến
binh Nga của mình.
Trưởng phòng thông tin của cơ quan tham mưu quan niệm về chiến tranh
tùy theo từng loại bản đồ quân sự. Cái thực tại duy nhất đối với đống chí là
những ô kẻ trên tấm bản đồ tỷ lệ một phần hai mươi nghìn, và đồng chí
luôn luôn nhớ đúng con số những bản đồ mới đã được thay trên các bàn
làm việc của đồng chí, những đường đèo ghi dấu chì xanh đỏ. Đồng chí có
cảm giác chiến tranh diễn biến theo các bản đồ, chiến tranh là do các cơ
quan tham mưu tiền hành, những mũi tên xanh vạch hướng đi của các đoàn
quân cơ giới Đức đang vận động theo những quy luật toán học. Trong sự
vận động ấy, đồng chí chỉ thấy có toàn những quy luật hình học.
Chính ủy mặt trận Sê-rê-nít-sen-cô là một con người trầm tĩnh, ít bộc lộ.
Người ta đã gọi đồng chí là "tướng Cu-tu-dốp của chiến sĩ". Giữa những
giờ phút chiến đấu quyết liệt nhất, một không khí phẳng lặng vẫn đi liền
với con người không khi nào vội vã, với cử chỉ từ tốn và khuôn mặt đăm
chiêu thoáng vẻ buồn ấy. Người ta nhớ, người ta nhắc lại những câu trả lời
ngắn gọn và tinh quái, những từ ngữ sắc và mạnh của đồng chí. Người ta
quen thuộc đồng chí lắm, thuộc cái dáng to mập và vóc người đẹp đẽ của
đồng chí.
Đồng chí thường đi chơi không vội vã, miệng hút tẩu thuốc, vẻ mơ
màng. Hoặc ngồi trên một chiếc ghế trong vườn, sầm mặt lại mà suy nghĩ
triền miên. Và nom thấy con người có gò má cao, đôi mắt lim dim, trán
nhăn lại, miệng ngậm chiếc tẩu ngắn ấy, ai nấy, dù là chiến sĩ hay sĩ quan,
cũng đều cảm thấy, thoải mái vững tâm.
Trong khi tham mưu trưởng báo cáo, Sê-rê-nít-sen-cô cứ ngồi yên, đầu
cúi xuống, và người ta khó mà có thể quyết đoán được đồng chí đang chú ý
nghe báo cáo hay đang thả mình theo những ý nghĩ riêng. Chỉ có một lần,
đồng chí đứng dậy, lại gần tham mưu trưởng và nhìn tấm bản đồ.
Sau cuộc báo cáo, tư lệnh trưởng mặt trận hỏi thiếu tướng và đại tá một
thôi liền, thỉnh thoảng đồng chí lại nhìn chính ủy, ngóng chờ chính ủy tham
gia thảo luận. Chốc chốc, đại tá lại rút ở túi ra một chiếc bút máy, vạch thử
