chuyện này thì khá đúng đó, với điều kiện là tình yêu không có tính biện
chứng; nhưng nói cho cùng, mấy cuốn tiểu thuyết đó dạy ta cái gì về tình
yêu đây? Toàn là những lời láo khoét, chỉ được cái thu hẹp phần việc ta phải
làm.
Theo những tin tức về nàng mà tôi được biết hiện nay, và khi tôi nghĩ lại
cái ấn tượng mà cuộc gặp gỡ đầu tiên gây ra nơi mình, sự nhận thức của tôi
về nàng chắc chắn bị thay đổi, vừa có lợi cho nàng, vừa có lợi cho tôi. Đúng
là không phải chính xác ngày nào cũng xảy ra chuyện một cô gái trẻ đi bộ
hoàn toàn một mình như thế, hay chuyện một cô gái trẻ đắm chìm trong
chính mình như thế. Qua sự thử thách dựa theo sự đánh giá khắt khe của
tôi, nàng thì: đáng yêu. Nhưng cái đáng yêu là một yếu tố rất chóng tàn, nó
biến mất như ngày hôm qua một khi đã qua đi
. Trước đó tôi đã không
nghĩ đến khung cảnh mà trong đó nàng sống, nhất là không nghĩ đến việc
nàng quen thuộc đến thế, mà không cần suy tư chút nào, với những bão tố
của cuộc đời.
Nhưng tôi muốn biết trạng thái những cảm xúc của nàng. Tôi nghĩ chắc
chắn nàng chưa từng yêu bao giờ, vì tâm hồn nàng thì bay bổng, không
vướng bận, chí ít là nàng không thuộc vào nhóm những cô gái đồng trinh
từng trải, về mặt lý thuyết thôi, mà đối với họ, trước nay lâu rồi chứ không
phải bây giờ, thì đâu khó gì tự hình dung ra cảnh mình nằm trong vòng tay
của người tình. Những con người của cuộc sống thật mà nàng đã gặp thì
đơn giản là không đủ sức làm nàng rối trí về mối quan hệ giữa mộng tưởng
và thực tại. Tâm hồn nàng vẫn được nuôi dưỡng bằng thức ăn thần thánh
của những lý tưởng. Nhưng cái lý tưởng lơ lửng trước mắt nàng chắc chắn
không phải là một cô chăn cừu hay nhân vật nữ chính trong tiểu thuyết,
cũng không phải một người tình nữ, nhưng là một Jeanne d’Arc
hay cái
gì đó tương tự.
