khuất phục. Vốn được xây dựng trên một bệ đất hình mũi đinh thúc ngựa chĩa
về hướng bắc, ở chỗ hợp lưu của hai con sông nhỏ, Anhangabatu và
Tananduatehy, dưới đó một quãng đổ vào Rio Tiete, một nhánh của sông
Parana, đấy chỉ đơn giản là một “làng Ki-tô giáo của người Anh-điêng”: trung
tâm truyền giáo, quanh đó các thầy tu dòng Tên Bồ Đào Nha từ thế kỷ XVI đã
cố dồn những người man di và khai tâm cho họ những đức hạnh của nền văn
minh. Trên bờ đất đổ xuống sông Tananduatehy và chế ngự các khu bình dân
Braz và Penha, năm 1935 vẫn còn lại một vài ngõ phố tỉnh lẻ và những largos:
những bãi đất hình vuông và đầy cỏ, vây quanh là những ngôi nhà thấp, mái
ngói và cửa sổ nhỏ căng lưới thép, được quét vôi, bên cạnh có một nhà thờ khổ
hạnh, không có trang trí gì khác ngoài hai đường ngoặc kép làm nổi lên một
trán tường kiểu baroque ở phần bên trên của mặt tiền. Rất xa về hướng bắc,
dòng sông Tiete vươn dài những xúc tu lấp lánh ánh bạc của nó giữa những
varzcas - những đầm lầy đã dần dần biến thành đô thị - vây quanh là một chuỗi
ngắn dài không đều các khu ngoại ô và các mảnh đất chia lô. Ngay sát phía
sau, là trung tâm kinh doanh, trung thành với phong cách và xu hướng của
Triển lãm năm 1889: la Praza da Sé, quảng trường nhà thờ, nằm ở giữa công
trường và khu phế tích. Rồi đến khu Tam giác nổi tiếng, mà São Paulo cũng tự
hào như Chicago về khu Loop của nó: khu thương mi hình thành bởi các
đường Direita, São Bento và đường 15 tháng Mười một đan cắt nhau: những
con đường ngổn ngang biển hiệu, chen chúc một đám đông thương nhân và
viên chức, bằng bộ trang phục sẫm màu tuyên bố lòng trung thành với các giá
trị châu Âu hay Bắc Mỹ, đồng thời với niềm kiêu hãnh của họ được ở trên độ
cao tám trăm mét giúp họ thoát khỏi sự mệt mỏi của chí tuyến (ấy vậy mà chí
tuyến đi ngang qua chính giữa thành phố).
Ở São Paulo, trong tháng Giêng mưa “không tới”, nó được sinh ra từ cái khí
ẩm bao trùm không gian, cứ như hơi nước thấm đẫm mọi thứ được vật thể hóa
thành những viên ngọc nước rơi dày, nhưng lại bị hãm lại do ái lực của chúng
đối với màn hơi nước bốc lên kia mà chúng trượt qua. Không phải là một thứ
mưa thành những đường kẻ sọc như ở châu Âu, mà là một thứ lấp lánh nhạt
nhòa, gồm vô số những hòn nước nhỏ đổ xuống trong một bầu không khí dấp
dính: dòng thác món cốt thịt hầm trong pha bột sắn. Và cũng không phải khi
