Ba ở New York; một số khác sung túc, có những chiếc bàn tròn bằng mây,
khăn rải bàn có tua thêu và những đồ sứ chẳng khác gì một tòa lầu của những
người hưu trí ở Bois - Colombes. Một số theo kiểu cổ, giống như những ngôi
nhà tranh nghèo nhất của chúng ta, với một chiếc bếp lò bằng đất nện dùng làm
bếp ở cuối một mảnh sân nhỏ bùn lầy; và những căn nhà ba gian rộng rãi dành
cho những đôi vợ chồng trẻ khá giả nằm trong những chung cư không thể phân
biệt được với những chung cư mà các cơ quan tái thiết xây dựng một cách tiết
kiệm ở Châtillon - sur - Seine hoặc ở Givors, trừ việc ở Dacca các căn phòng
xây bằng xi măng trần, phòng tắm cũng vậy chỉ có một chỗ nắm, và đồ gỗ nội
thất thì ít ỏi hơn đồ gỗ trong một phòng của bé gái. Ngồi xổm trên nền bê tông
và được chiếu sáng bằng một ngọn đèn leo lắt treo ở cuối sợi dây dòng từ trên
trần xuống, ôi cái cảnh Nghìn lẻ một đêm, ở đấy tôi đã ăn bốc trong một bữa
ăn tối đầy những món ăn ngon truyền thống: trước tiên là món Khichuri, cơm
với đậu lăng nhỏ, tiếng Anh gọi là pulsse, mà ta thấy ở các khu chợ chứa đầy
trong các bao đựng đủ loại màu sắc khác nhau. Rồi đến món nimkorma, ragu
thịt gia cầm, món chingri cari, ra-gu trộn dầu có vị hoa quả của những con
tôm khổng lồ, và món trứng muối có tên là dimer tak, ăn kèm với một thứ
nước xốt trộn dưa chuột, shosha; cuối cùng, món tráng miệng, firni, cơm trộn
với sữa.
Tôi là khách mời của một giáo sư trẻ tuổi; ở đấy có người anh rể của anh
bạn, vốn là bếp trưởng khách sạn; một chị vú em và một em bé; cuối cùng bà
vợ vị chủ nhà, được giải phóng khỏi luật lệ pardah: lặng lẽ và như một con
hươu cái hoảng sợ, trong khi ông chồng, để khẳng định việc bà vợ vừa mới
được giải phóng, tấn công bà bằng những lời châm chọc nặng nề chính tôi
cũng thấy khó chịu như bà; vì tôi là nhà dân tộc học nên ông chủ nhà bắt bà vợ
lấy đồ lót của bà từ trong một chiếc tủ của khách trọ ra để tôi có thể làm một
cuộc kiểm kê. Quá tí nữa, có lẽ ông ta dễ đến cởi hết quần áo bà ra để cung cấp
cho bằng được các bằng chứng cho cái anh chàng phương Tây mà ông ta chưa
quen
Như vậy là tôi đã tận mắt nhìn thấy trước một châu Á với những thành phố
thợ tuyền và của những H.B.M
, sẽ là một châu Á của ngày mai từ bỏ mọi
