chú bé giọng mũi chạy tới: “một anna, bố ơi, một anna”;
người khuyết tật gần như trần truồng để cho người ta có thể nhìn thấy rõ các
mõm chân tay cụt của anh ta;
tên ma cô: Con gái Anh, rất xinh…;
người bán kèn clarinette
người khuân vác ở khu Chợ Mới, mời mua đủ mọi thứ, không phải vì anh ta
trực tiếp quan tâm đến những thứ đó, mà do vì những đồng anna có được khi
bám theo tôi có thể giúp anh ta có bữa ăn. Anh ta kể chi tiết danh mục hàng
hóa, với vẻ ham hố cứ như là tất cả số của cải ấy là dành cho anh ta: Va-ly này?
Áo sơ mi này? Bít tất này?...
Và cuối cùng, cả một đội quân những đối tượng nhỏ: những người chèo kéo
mời đi xe kéo, xe ngựa, xe taxi. Muốn bao nhiêu có bấy nhiêu, chỉ cách 3 met,
dọc hè phố. Nhưng ai biết? Tôi rất có thể là một nhân vật quan trọng đến nỗi
tôi không thèm nhìn thấy họ… Chưa kể cả một bầy những người bán hàng, chủ
cửa hiệu, người bán hàng rong, việc bạn đi qua hứa hẹn Thiên Đường cho họ:
có thể bạn sẽ mua của họ một thứ gì đó.
Ai đó muốn cười giễu hay nổi cáu vì chuyện đó thì hãy coi chừng, như là
trước một sự báng bổ. Những cử chỉ thô bạo ấy, những lối chèo kéo nhăn nhó
ấy, phê phán chúng sẽ là hoài công, giễu cợt chúng sẽ là tội ác, thay vì nhìn
thấy đấy các dấu hiệu lâm sàng của một cơn hấp hối. Một nỗi ám ảnh duy nhất,
cái đói, gây ra những hành vi tuyệt vọng ấy; cũng chính nó xua đuổi những
đám đông người ra khỏi nông thôn, khiến Calcutta trong vài năm đã tăng từ hai
triệu lên năm triệu dân; dồn những kẻ bỏ trốn ấy vào ngõ cụt của các nhà ga,
nơi từ trên tàu lửa ta nhìn thấy họ, ban đêm, nằm ngủ trên các sân ga và quấn
quanh người tấm vải bông trắng hôm nay là quần áo và ngày mai sẽ là tấm vải
liệm của họ; và cấp sự thống thiết bi tráng của nó cho ánh mắt của kẻ hành
