trú ngụ cho nhiều gia đình - với những con quạ có bộ lông màu xám đang gào
mãi trong các lùm cây ở Karachi kia.
Sự suy kiệt của các mối quan hệ con người thoạt tiên có vẻ không thể hiểu
nổi đối với một đầu óc châu Âu. Chúng ta nhận thức sự đối kháng giữa các giai
cấp dưới hình thức đấu tranh hay, cứ như là tình thế khởi nguyên - hay lý
tưởng - phù hợp với việc giải quyết các đối kháng đó. Nhưng ở đây, từ căng
thẳng chẳng có ý nghĩa gì cả. Chẳng có gì căng thẳng hết, tất cả những gì có
thể căng thẳng đã tan vỡ hết từ lâu rồi. Tan vỡ là vào lúc bắt đầu, và sự thiếu
vắng “một thời tươi đẹp” ấy để ta có thể quy chiếu vào đó mà tìm lại những tàn
tích, hay để cầu mong một thời như vậy trở lại, khiến ta bị giày vò bởi một
niềm tin duy nhất: tất cả những con người ta gặp trên đường phố kia đang tự
đánh mất mình. Để giữ họ lại chốc lát trên dốc trượt, liệu thậm chí dốc hết sức
mình ra có đủ không?
Và nếu ta muốn nghĩ chuyện căng thẳng, thì bức tranh cũng không hề kém
phần u ám. Bởi khi đó, sẽ phải nói rằng mọi sự đã căng hết mức không còn có
thể cân bằng nữa: trong các số hạng của hệ thống và ít ra nếu ta không bắt đầu
bằng cách xóa bỏ nó đi, tình thế đã trở nên không thể đảo ngược. Lập tức, ta
thấy mất cân bằng trước những người cầu xin mà ta phải xua đi, không phải vì
ta khinh rẻ họ, mà do vì chúng hạ thấp ta khi tôn vinh ta, cầu chúc cho ta uy
nghi hơn, hùng mạnh hơn nữa, với niềm tin cuồng dại rằng mỗi chút cải thiện
trong số phận của họ chỉ có thể từ sự tăng tiến được nhân lên trăm lần của số
phận ta. Nguồn gốc của sự tàn ác được gọi là Á Đông lộ bày ra thật rõ ràng!
Những giàn hỏa, những cuộc hành hình và những nhục hình, những vũ khí cắt
đứt da thịt người ta được sáng tạo để gây những vết thương không thể chữa
khỏi kia chẳng phải là kết quả của một trò chơi tàn bạo, là sự tô điểm những
mối quan hệ kinh tởm trong đó những kẻ hèn mọn biến anh thành đồ vật bằng
cách tự biến mình thành đồ vật và ngược lại làm phiền anh qua việc tự làm
phiền mình và ngược lại sao? Khoảng cách giữa giàu sang quá mức với nghèo
khổ quá mức làm vỡ tung chiều kích của con người. Chỉ còn lại một xã hội nơi
loại người không có khả năng nào hết sống sót bằng việc hy vọng mọi thứ
