Đối với những người đã quen thuộc với khoa nhân học, các khái niệm về
trao đổi, cống nạp và trao tặng/phản-trao tặng này lập tức gợi nhớ đến các công
trình có ý nghĩa khởi nguyên của nhà xã hội học Marcel Mauss và đặc biệt hơn
nữa, là tác phẩm Bàn về sự trao tặng. Claude Lévi-Strauss công khai thừa nhận
sự kế thừa tinh thần này mà ông tái khẳng định trong “Lời tựa viết cho các tác
phẩm của Marcel Mauss”, cũng như ông nhiều lần nhấn mạnh đến các công
trình của nhà Trung Quốc học Marcel Granet, và đặc biệt là tác phẩm Các loại
hạng hôn nhân và quan hệ thân thuộc trong nước Trung Hoa cổ (1939), trong
việc xây dựng lý thuyết về quan hệ họ hàng của ông (Goudineau Y., 2008).
Như vậy, Claude Lévi-Strauss viết Nhiệt đới buồn vào lúc danh tiếng hàn
lâm vững chắc của ông đã vượt ra khỏi giới hạn của riêng lĩnh vực nhân học.
Ông là hình ảnh của một nh khoa học dấn thân ở tầm quốc gia và quốc tế,
thuộc thế hệ những người trí thức (như Maurice Merleau-Ponty), những nhà tư
tưởng tự do và những nghệ sĩ mà người ta vẫn gọi là “thế hệ 1945” (gồm
những nhân vật phần lớn sinh ra trước Thế chiến, đến thời sau Thế chiến họ bắt
tay vào một sự nghiệp tái lập tư duy trong một châu Âu bị tàn phá và chấn
thương), như đã được chứng minh một cách đầy ấn tượng trong tác
phẩm Chủng tộc và lịch sử viết năm 1952 theo yêu cầu của UNESCO. Như là
đối âm với các lý thuyết của người cha của chủ nghĩa chủng tộc khoa học là
Joseph Arthur Gobineau (1816-1882), và những lý thuyết tiến hóa vẫn chưa
hết hấp hối từ một thế kỷ, Claude Lévi-Strauss bảo vệ một tầm nhìn về tính
toàn cầu của nhân loại được phân cách bởi sự đa dạng của các nền văn hóa của
con người mà thực tại và sức mạnh sáng tạo cần phải được nhận thức và lĩnh
hội một cách sinh động chứ không tĩnh tại.
Có thể chính nhận thức vững chắc đó cắt nghĩa phần nào lối viết khá tự do
và hình thức ít chất hàn lâm mà Claude Lévi-Strauss đã sử dụng trong Nhiệt
đới buồn, văn bản được tư duy và viết cho một công chúng nghiệp dư, hay ít
ra, rộng hơn là đôi ba chuyên gia của ngành khoa học này. Là du ký, là tư duy
nhân học và triết học, là phân tích dân tộc học, là tự thuật tinh thần, tác phẩm
quả không thể xếp vào bất cứ thể loại nào, và lập tức nổi tiếng. Cũng có thể coi
nó như là một tiểu luận đầy chất tiểu thuyết, theo kiểu Nơi tận cùng đêm
