thể so sánh với nghiên cứu các hiện tượng ngôn ngữ, dù không phải vì thế mà
lối đi cấu trúc luận có thể bao gộp được toàn bộ các sự kiện xã hội và văn hóa
cũng như nó không định bao trùm toàn bộ nền nhân học.
Ảnh hưởng của phân tích cấu trúc luận trong khoa ngành nhân học ngày nay
là như thế nào? Dù cực kỳ khó trả lời được một câu hỏi như thế này, trước hết
chúng ta nhận thấy ít nhà nhân học nào áp dụng toàn bộ phương pháp luận
cùng các châm ngôn và khái niệm vốn làm cơ sở cho phương pháp này. Nhưng
cũng nghịch lý là phân tích cấu trúc luận đã trở thành một quy chiếu không thể
bỏ qua ngay đối với chính định nghĩa của ngành nhân học, một bằng chứng
hàng đầu là nhu cầu của các nhà nhân học phải không ngừng xác lập chỗ đứng
của mình trong tương quan với nó, và trong thực tế nó đã thật sự trở thành một
trong những cột trụ của khoa xã hội học trong chương trình giáo dục đại học.
Sở dĩ như vậy, có thể là vì, như là đối âm với những lý thuyết cổ điển mang
tính tất định hơn (những cách tiếp cận chức năng học, văn hóa học, marxist
v.v.), do chiều kích triết học của nó, cấu trúc luận, đúng như chính lời Claude
Lévi-Strauss, đã cố gắng hòa giải giữa”cái cảm nhận và cái hiểu được, giữa
nghệ thuật và logic.” (dẫn lại theo Izard và Lenclud, 1992: 679). Kỷ niệm một
trăm năm ngày sinh của tác giả đã tôn vinh ông lên thành huyền thoại.
Để kết luận Lời giới thiệu có phần rời rạc này, ta hãy dừng lại đôi chút ở
phần cuối của tác phẩm, phần “Đường về”. Ở đây trộn lẫn, mà không phải lúc
nào cũng có đối ứng với nhau, những mô tả liên quan đến một chuyến đi gần
đây của Claude Lévi-Strauss ở Pakistan và cuộc tiếp xúc đầu tiên của ông với
những đô thị quá đông dân cư của Ấn Độ, những suy tư của ông về Phật giáo
và sự chiếm lĩnh được một cân bằng căn bản vượt qua mọi tầng cấp giá trị và ý
nghĩa, và những suy xét, với tư cách là người biện hộ, về cái nghề dân tộc học
vốn đối nghịch một cách lạ lùng với cái nhìn dẫu là ít vỡ mộng nhất về sự áp
đặt ngày càng tăng của mô hình phương Tây lên cả thế giới. Về điểm này, điều
nhận ra được thật cay đắng: sự sản xuất ra một nền văn hóa đại chúng, giống
như một nền canh tác độc canh thay thế một cách dữ dằn một đa dạng thực vật,
dẫn đến một sự chuẩn mực hóa các “kiểu thức” và đồng nhất hóa về văn hóa
đồng nghĩa với đánh mất bản sắc, sự khác biệt và năng lực sáng tạo, và cuối
