cử một camarada ra xem: đó là một con cascavel, rắn đuôi chuông, đang nổi
giận. Ông ta hạ lệnh cho thầy lang bắt lấy con rắn; thầy lang từ chối. Người
đứng đầu turma nổi cáu, tuyên bố nếu không bắt rắn thì không có chuyện uống
vaccin nữa. Thầy lang phải làm, giơ bàn tay về phía con rắn, bị nó mổ, và chết.
Người kể với tôi câu chuyện này giải thích là anh ta đã uống thứ vaccin
curan deiro và sau đó tự để cho một con rắn cắn để kiểm tra hiệu quả của việc
chữa chạy và đã thành côn mỹ mãn. Đúng ra, anh ta nói thêm, con rắn được
chọn không phải là rắn độc.
Tôi kể lại câu chuyện này, vì nó minh họa rõ sự hòa trộn giữa láu lỉnh và
hồn nhiên - về những sự cố bi thảm được coi chuyện nhỏ nhặt trong đời sống
thường nhật - là đặc trưng của tư duy dân gian ở vùng nội địa Brésil. Không
nên để mình bị lầm lẫn về cái kết luận, chỉ có tính phi lý khi nhìn bên ngoài.
Người kể chuyện lập luận đúng như sau này tôi được nghe từ cửa miệng vị thủ
lĩnh Tân - Hồi giáo của người Ahmadi, trong một bữa tối ông ta mời tôi ở
Lahore. Những người Ahmadi xa rời chính giáo, đặc biệt là do họ khẳng định
rằng tất cả những bị Chúa cứu thế trong suốt lịch sử (trong số này họ kể cả
Socrates và đức Phật) quả thật đúng là như vậy: nếu không Thượng đế hẳn đã
trừng phạt sự láo xược của họ. Cũng thế, hẳn là người đối thoại với tôi ở
Rosario nghĩ rằng, nếu phép thuật của ông thầy lang là không có thật, thì
những sức mạnh siêu nhiên bị ông khiêu khích đã cải chính lời ông bằng cách
làm cho một con rắn thường ngày không độc biến thành một con rắn độc. Vì
lối chữa bệnh được coi là mang tính ma thuật, nên trên một hình diện cũng
mang tính ma thuật như vậy, nó đã được kiểm tra bằng thực nghiệm.
Người đã đã đảm bảo với tôi là trên đoạn đường đi tới Utiarity người ta sẽ
không tiếc gì mà không cho chúng tôi gặp nhiều chuyện bất ngờ: sẽ không thể
so được với những gì chúng tôi đã gặp 2 năm trước đây trên đường São
Lourenco đâu. Tuy nhiên, khi lên tới đỉnh của dãy Serra do Tombador tại địa
điểm gọi là Caixa Furada, gầm xe bị thủng, một ổ pi-nhông của trục truyền
động bị gãy. Chúng tôi đang ở cách Diamantino khoảng 30 cây số; những
người lái xe của chúng tôi đi bộ tới đó đề đánh điện về Cuiaba; từ Cuiaba
