chức cạnh khu trại của tôi. Sau mấy bài hát và mấy điệu nhảy trong đó mỗi
người tự chê phần biểu diễn của nhóm mình so với nhóm bên kia: - “Người
Tamaindé hát hay! Chúng ta thì hát dở!” - cuộc cãi vã lại tiếp tục chẳng mấy
chốc lại to tiếng. Đêm chưa thật khuya mà những cuộc tranh cãi hòa lẫn với
tiếng hát đã thành một cuộc huyên náo khác thường, mà tôi chẳng hiểu gì cả.
Những cử chỉ dọa dẫm, thậm chí đôi khi là những cuộc ẩu đả, trong khi những
người thổ dân khác thì xông ra can ngăn. Mọi cử chỉ dọa dẫm đều được sử
dụng đến các cơ quan sinh dục. Một người Nambikwara biểu lộ nỗi ác cảm của
anh ta bằng cách dùng hai tay nắm lấy dương vật của mình chĩa thẳng về phía
đối thủ. Cử chỉ này mở đầu cho một hành động tấn công vào mục tiêu, cứ như
xông vào giật lấy túm rơm buriti buộc ở phía trước vòng thắt lưng, bên trên bộ
phận sinh dục. Cái bộ phận sinh dục này “được che bằng rơm” và “người ta
đánh nhau để giật túm rơm.” Hành động này hoàn toàn là tượng trưng vì miếng
che cơ quan sinh dục của đang ông được làm bằng thứ vật liệu rất mỏng manh
và ít ỏi không hề bảo vệ thậm chí cũng không che được cơ quan sinh dục.
Người ta cũng tìm cách giằng lấy cung và tên của đối thủ, và đặt sang một bên.
Trong tất cả những hành vi này, thái độ của người thổ dân cực kỳ căng thẳng,
cứ như họ ở trong một trạng thái tức giận dữ dội và cố kìm nén. Những cuộc
xô xát này tùy trường hợp có thể xấu đi thành những cuộc xung đột lan rộng;
tuy nhiên lần này, rạng sáng nó lặng đi. Trông bên ngoài vẫn giận dữ như vậy,
và cử chỉ thì chẳng hề chút dịu dàng, bây giờ các đối thủ xem xét lẫn nhau, sờ
nắn những đôi hoa tai, những vòng cổ tay bằng sợi bông, những đồ trang sức
nhỏ bằng lông chim, và thầm thì những câu gấp gáp: “Đưa đây… đưa đây…
xem nào… cái này… thật đẹp!” còn chủ nhân thì phản đối: “Xấu lắm… cũ
rồi… hỏng rồi!...”
Cuộc kiểm tra hòa giải này đánh dấu kết thúc xung đột. Quả nhiên, nó
chuyển sang một kiểu quan hệ khác giữa nhóm người: trao đổi buôn bán. Dù
văn hóa vật chất của người Nambikwara có đơn sơ đến đâu, sản phẩm công
nghệ của mỗi băng nhóm đều được định giá cao khi ra bên ngoài. Người ở phía
Đông có nhu cầu về đồ gốm và hạt giống; người phía Bắc cho là những người
láng giềng phía nam chế tác những chiếc vòng cổ đặc biệt quý. Vậy nên, cuộc
