Thân mến,
J.Marian
Đó là bài nghiên cứu về triết học thời Trung cổ, phần mở đầu cho tôi
biết như thế. Cụ thể hơn, đây là luận văn về Guillaume d'Ockham, tu sĩ
dòng thánh Francois và triết gia lôgic học của thế kỷ 14. Còn Saulchoir là
một thư viện "khoa học tôn giáo và triết học" nằm ở quận 13 do các tín đồ
của dòng thánh Dominique nắm giữ. Thư viện này lưu giữ một kho rất lớn
sách của thời Trung cổ, tôi đảm bảo là có trọn bộ tác phẩm mười lăm tập
của Guillaume d'Ockham bằng tiếng Latinh. Làm thế nào tôi lại biết được
điều này? Do tôi đã từng đến đó cách đây vài năm. Vì sao? Chẳng vì gì cả.
Tôi phát hiện ra thư viện này trên một tấm bản đồ Paris, dường như nó mở
cửa cho tất cả mọi người, vì thế tôi đến đó với tư cách một người sưu tập
sách. Tôi đã đi khắp các hành lang của thư viện, chỉ có lác đác vài ông cụ
rất uyên bác và một vài sinh viên có vẻ tự phụ. Tôi luôn bị cuốn hút bởi sự
hy sinh quên mình mà nhờ nó loài người chúng ta có thể cống hiến một
năng lượng to lớn để tìm kiếm không gì cả và nhào trộn những tư tưởng vô
ích và phi lý. Tôi đã tranh luận với một cậu đang làm luận án tiến sĩ về luận
thuyết của các Cha trong giáo hội Hy Lạp và tôi tự hỏi sao lại có ngần ấy
thanh niên có thể tự huỷ hoại mình vì cái hư không. Khi suy nghĩ kỹ về
việc thứ mà loại linh trưởng quan tâm nhất, đó là tình dục, lãnh địa và thứ
bậc, thì suy nghĩ về ý nghĩa của lời cầu nguyện của Augustin d'Hippone có
vẻ hơi phù phiếm. Chắc chắn, người ta sẽ viện cớ rằng con người khao khát
một ý nghĩa vượt lên trên các xung năng. Nhưng tôi phản bác lại rằng điều
đó vửa rất đúng (nếu không, người ta làm gì với văn học?) lại vừa rất sai: ý
nghĩa, đó cũng là xung năng, thậm chí là xung năng ở mức độ cao nhất, vì
nó sử dụng phương tiện có hiệu quả cao nhất, tức là khả năng hiểu, để đạt
được các mục đích của mình. Vì sự tìm kiếm ý nghĩa và cái đẹp không phải
là dấu hiệu của bản chất kiêu ngạo của con người; khi thoát khỏi thú tính
của mình, con người sẽ tìm thấy trong ánh sáng của trí óc lời biện hộ về
mình: đó là thứ vũ khí sắc nhọn phục vụ cho một mục đích vật chất và tầm
