NHO GIÁO - Trang 473

nghiên cứu tường tận. Thường mỗi khi có khách đến yến hội, ông đùa bỡn
lấy hạt dưa bày ra thành trận thế. Sau khi ông đỗ tiến sĩ rồi, nhân khi triều
đình hạ chiếu cầu ngôn và lại nghe quân giặc quấy nhiễu các nơi, ông bèn
dâng sớ nói tám điều về biên sự, rất là khẳng khái thiết tha.
Dương Minh làm quan ở triều được non 7 năm, đến khi vua Võ Tông nhà
Minh tin dùng một tên yêm hoạn là Lưu Cẩn, bỏ việc triều chính. Bọn gián
quan là Đái Tiển, Bạc Ngạn Huy dâng sớ lên can ngăn, Lưu Cẩn bắt bỏ
ngục. Ông liền dâng sớ lên xin tha cho những người ấy, đại ý nói rằng:
“Đấng quân thương mà nhân, thì kẻ thần hạ phải trực. Bọn Đái Tiển lấy
việc phải nói làm trách nhiệm của mình; lời can mà phải thì nhà vua nên vui
lòng nghe theo mà thi hành, nếu lời can mà chưa phải, thì cũng nên bao
dung, để mở đường can ngăn. Nay nhà vua bắt tội bọn gián quan ngay
thẳng, thì sau tôn xã có điều gì nguy cấp, còn ai dám nói cho mà biết nữa”.
Tờ sớ ấy dâng lên, vua sai đánh ông 40 trượng, rồi đày ra làm dịch thừa coi
trạm Long Trường ở đất Quy Châu. Trạm Long Trường là nơi rừng rú lam
chướng rất độc, dân cư rặt những mường mán không biết tiếng Tàu.
Ông vâng mệnh chịu đi đày, nhưng Lưu Cẩn còn tức giận chưa thôi, sai
người đi đón đường để giết. Ông biết ý khi đi đến sông Tiền Đường bảo
người nhà nói phao lên rằng ông nhảy xuống sông chết rồi. Đoạn, ông đáp
thuyền buôn đi ra đảo Chu Sơn, thuộc tỉnh Chiết Giang, gặp phải cơn bão,
thuyền bạt đến đất Mân (Phúc Kiến). Ông lên bờ, đi bộ qua các đường tắt
trong rừng rậm hơn 10 dặm. Đến đêm gặp một cái chùa, ông gõ của xin vào
ngủ nhờ, nhà sư không cho vào, ông phải đi đến cái miếu gần đó dựa bên
hương án mà ngủ. Cái miếu ấy là chỗ hổ hay đến, và đêm ấy lại nghe tiếng
hổ kêu, nhà sư tưởng rằng người hôm qua đến gọi của đã bị hổ ăn. Sáng dậy
sư ra xem thì thấy ông đang ngủ say, lấy làm lạ, mời về chùa. Ông vào chùa
gặp người đạo sĩ đã quen 20 năm trước ở cùng Thiết Trụ, ngồi nói chuyện,
ông muốn bỏ trốn đi xa. Người đạo sĩ nói rằng: “Anh còn có cha đang ở
trong triều, vạn nhất Lưu Cẩn giận, kiếm cách làm hại, vu cho anh đi theo
giặc ở phía bắc hay ở phía nam, để làm tội cha, thì anh làm thế nào?”Ông
nghe lời ấy, quyết ý đi đến Long Trường.