31
Đất có kết cấu tốt thường có cấu tạo là 40% chất rắn (trong đó chất mùn chiếm
5%), 30% nước và 30% không khí.
Loại đất được xác định dựa trên số lượng những thành phần khác biệt này. Đất sét
có hàm lượng chất rắn cao, có khả năng giữ nước tốt song lại có hàm lượng không
khí thấp. Đất cát có hàm lượng và dự trữ không khí cao nhưng khả năng giữ nước
lại kém. Sự khác biệt giữa đất sét và cát là ở kích thước các phân tử và kích thước
những lỗ trống chứa các phân tử. Kích thước tối ưu của lỗ trống là khi vừa giữ
được nước, vừa giữ được không khí. Đất sét có phân tử nhỏ và lỗ trống bé nên chỉ
cần có nước là lỗ trống bị nghẽn nước và không khí bị đẩy ra ngoài. Cát có phân tử
lớn và lỗ trống lớn nên kể cả nước có vào, không khí vẫn lọt qua và đẩy nước ra
ngoài. Vì thế ta có thể sử dụng đất sét pha cát làm đất nông nghiệp. Cùng một loại
đất như nhau nhưng có mảnh đất này tốt, có mảnh thì không. Hay nói cách khác,
cùng loại đất nhưng có thể tốt hoặc xấu. Nguyên nhân là do lượng mùn trong đất.
Do đặc tính của mùn, đất giàu mùn (trên 5%) là đất có kết cấu rất tốt. Thứ nhất,
mùn như bột hồ trộn với những phân tử đất nhỏ thành một kết cấu vụn (kích thước
tối ưu của các phân tử và các lỗ trống). Thứ hai, mùn có khả năng giữ nước rất cao.
Do những đặc tính này, nếu lượng mùn được cung cấp đủ, đất sét sẽ lại hút nước
Các thành phần của đất
Không khí (30,00%)
Nước (30,00%)
Chất khoáng (35,00%)
Mùn (5,00%)
