NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 51

thể chấp nhận được Nhưng khi một tôn giáo tham chánh, vua sùng đạo
Phật, cao tăng làm Quốc Sư mà để xây ra các vụ tàn sát dã man cả một dân
tộc Chiêm Thành là chuyện khó biện minh được. Có lúc lại chính Quốc Sư
đích thân cầm quân đi tàn sát Chiêm Thành như trường hợp Hòa Thượng
Đại Than ! Một đoạn điển hình sau đây do sử gia Trần Trọng Kim kể lại
cũng đủ cho thấy cuộc chiến đó tàn ác như thế nào :
"Năm Giáp Thân (l044), vua Thái Tông ngự giá đi đánh Chiêm Thành.
Quân Chiêm Thành thua trận phía nam sông Ngũ Bồ. Thái Tông truyền
thúc quân đánh tràn sang, quân Chiêm Thành thua chạy. Quân ta bắt được
hơn 5.000 người và 30 con voi.
"Tướng Chiêm Thành là Quách Gia Gi chém quốc vương là Sạ Đẩu đem
đầu sang xin hàng.
"Bấy giờ quan quân chém giết người bản xứ rất nhiều, máu chảy thành
suối. Thái Tông trông thấy động lòng thương, xuống lệnh cấm không được
giết người Chiêm Thành, hễ ai trái lệnh thì theo phép quân mà trị tội.
"Thái Tông tiến binh đến quốc đô là Phật Thệ (nay ở làng Nguyệt Bậu,
huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên), vào thành bắt được vương phi là Mị
Ê và các cung nữ đem về. Khi xa giá về đến sông Lý Nhân, Thái Tông cho
đòi Mị Ê sang chầu bên thuyền ngự. Mị Ê giữ tiết không chịu, quấn chiên
lăn xuống sông mà tự tử. Nay ở Phủ Lý Nhân còn có đền thờ. "
Cuộc chiến tranh Việt Chiêm kéo dài liên tục từ đời Lý qua đời Trần, ngoài
phương diện đạo lý bị lên án là quá dã man, còn làm cho tiềm lực quốc gia
suy yếu nhiều, đưa nhà Trần đến chỗ sụp đổ.
Các sử gia Phật Giáo có nói đến lòng độ lượng khoan hồng của những ông
vua theo Phật Giáo dưới thời Lý Trần như một sự thể hiện đức từ bi của
đạo Phật, chẳng hạn Lý Thái Tông tha tội cho Nùng Cao Trí, vua Lý Thánh
Tông không giết vua Chiêm Thành là Chế Củ, Lý Thánh Tông ra lệnh phát
mền chiếu và thức ăn đầy đủ cho các phạm nhân bị giam giữ, v.v... Nhưng
đây không phải là những nét đặc thù của Phật Giáo. Có nhiều ông vua của
Tàu hay Việt Nam không theo đạo Phật cũng đã làm chuyện đó, chẳng hạn
vua Quang Trung khi đánh thắng quân Minh,(?) đã ra lệnh đưa tù binh của
nhà Minh về Thiên Trường, Kiến Xương, Lý Nhân và Tân Hưng nuôi nấng