ném bom. Đây không phải là động cơ giúp họ thắng cử hay khiến mọi
người chú ý đến họ.
Bây giờ nhìn lại chúng ta thấy có sự khác nhau lớn giữa hai ứng cử viên
này. Không có sự khác nhau rõ rệt giữa Johnson và Nixon trong quan điểm
của họ đối với Việt Nam, nhưng bí mật mà nói thì có sự khác biệt giữa
Johnson và Phó Tổng thống của ông ta. Do vậy, cũng có sự khác nhau trong
quan điểm của Nixon và Humphrey về vấn đề Việt Nam. Nhưng cả hai ông
đều không muốn mọi người biết về điều bí mật này. Chắc chắn là tôi không
biết và tôi cũng không biết là có ai biết điều bí mật này không.
Bây giờ nhìn lại, việc hỗ trợ kịp thời của chúng tôi dành cho Humphrey có
lẽ đã tạo ra sự khác biệt rất lớn khiến cho Việt Nam và Mỹ không phải tiếp
tục cuộc chiến trong năm hay sáu năm.
Tuy nhiên tôi không thể trách cứ bản thân hay nhiều người khác vì đã
không nỗ lực hay ủng hộ để thay đổi tình hình. Điều đó bao gồm cả
McCarthy, người đã từ chối chấp nhận Humphrey cho đến những ngày cuối
cùng của chiến dịch tranh cử và sau đó chỉ chấp nhận ủng hộ Humphrey
một cách nửa vời. Điều đó còn bao gồm cả các nhà hoạt động chống chiến
tranh, bắt đầu với những người biểu tình phản đối ở Chicago, những người
hành động theo giả thuyết cho rằng không có sự khác nhau giữa hai ứng cử
viên, không lo lắng là hành động của họ sẽ phương hại Đảng Dân chủ, giúp
đỡ Nixon và chối bỏ bất kỳ ai ủng hộ Humphrey. Những sự lựa chọn này
hoá ra có tầm quan trọng sâu xa, thậm chí bi kịch, nhưng với thông tin có
sẵn thì tôi không thấy nhiều lý do để đổ lỗi cho họ. Trong suốt câu chuyện
này, tôi tự coi mình có trách nhiệm đối với những tội lỗi khi tôi không hành
động theo những gì tôi biết và theo cảm tính. Đó là thời gian mà tôi, cũng
như những người khác, không thể hành động theo những gì chứng tôi
không biết. Đặc biệt, Nixon che đậy những ý đồ của ông ta rất khéo, trừ
việc ông ta lựa chọn rất ít người mà ông ta biết sẽ ủng hộ họ. Nếu mùa thu
