câu gì, nhưng chắc chắn là không đủ hài hước, vì không thấy hắn cười. Tôi
bực mình nhắc lại, đồng thời đưa tay cù hắn. Thế là hắn cười ré lên; mọi
người giật thót mình, rồi có tiếng suỵt từ mọi phía.
Ông giám đốc đứng dậy. Ông ấy đứng thẳng lên và nói:
“Tôi cho gọi các anh đến đây để nói cho các anh biết rằng phong cách
viết tài liệu của các anh làm nhục cho công sở của chúng ta ở tất cả các cơ
quan cấp trên. Trong các anh, có người viết chậm chạp khó khăn, có kẻ viết
cẩu thả né tránh, nhưng một bài viết đúng đắn và có chất lượng, với độ dài
vừa phải, thì đã bao nhiêu năm nay rồi tôi không được đọc, nói đúng ra là
chưa bao giờ được đọc. Cái đó bắt nguồn từ chỗ là các anh vẫn viết, nhưng
chẳng hề suy nghĩ, hoặc là chỉ suy nghĩ một lúc rồi chán ngay, chẳng nghiêm
trang, chẳng thành thật gì cả. Hơn nữa, cái đó còn làm hé lộ ra một điều là
các anh cũng không biết tiếng Đức. Và tôi nói để các anh rõ vì sao các anh
không biết. Các anh không biết, bởi vì các anh chỉ tào lao ba hoa suốt ngày
với nhau bằng tiếng Séc! Vì vậy, trên cương vị giám đốc, tôi sẽ đảm bảo để
không một ai trong các anh dám nói, dù chỉ một lời tiếng Séc, ở công sở. Từ
cương vị bạn bè và người cấp trên, tôi khuyên các anh hãy làm như thế cả
khi không ở công sở, hãy chăm chỉ đọc để đạt được tiến bộ trong cách viết.
Bây giờ thì các anh về chỗ làm việc của mình đi! Và hãy nhớ rằng không
một ai được thăng tiến nếu không biết cách viết!”
Cả công sở bắt đầu săn lùng tìm kiếm, mọi người hỏi nhau mượn sách
báo, mượn món ăn tinh thần từ nhà bếp Đức. Ai tìm thấy ở nhà một số cũ
nào của tạp chí Bohemia viết bằng tiếng Đức thì coi đó là cái gì đáng giá
lắm.
Các cuộc chuyện trò bằng tiếng Séc ngừng hẳn. Hãn hữu, khi hai người
bạn thân nào đó biết chắc chắn bạn mình không đi tố giác, thì mới nói với
nhau một vài lời tiếng Séc ở ngoài hành lang, hay ở nơi trữ tài liệu vắng vẻ.
Tôi có cảm giác tất cả mọi người đều là những kẻ mật thám.
Nhưng tôi vẫn cứ tiếp tục nói tiếng Séc, và nói to. Tất cả mọi người đều
thấy sợ và lảng tránh tôi.
